Understanding Design ~ Kees Dorst

► door: A.IJ. van den Berg

Vormgeving vindt plaats op elk niveau. Meest basaal is nog wel dat ik probeer hier heldere zinnen neer te zetten. Maar ik denk aanmerkelijk sneller dan ik typ. En ook al omdat deze woorden er in een paar minuten moeten staan, wil er nog weleens wat aan spelling of stijl mankeren.

Boeklog legt mij nu ook andere eisen op dan toen ik er mee begon. In eerste instantie was mijn bedoeling slechts om vast te leggen wat een boek me geven kon als ik het herlezen wilde, en wat juist helemaal niet. Dit blijft weliswaar een uitgangspunt, maar inmiddels bent u in vrij grote getale gaan meelezen. Dus merk ik almaar meer uit te leggen, want rekening te houden met een publiek.

Nu had ik van mijn andere weblog geleerd hoe prettig het is om informatie in een database op te slaan. De inhoud kan dan namelijk vrij simpel op verschillende manieren ontsloten worden. Dus zelfs toen boeklog nog een privé-dagboek was, werkte het al op dezelfde technologie als nu. Zij het, dat inmiddels meer mogelijk is. Ik ben blij dat bij het plaatsen van een besprekinkje als deze automatisch de alfabetische titellijst wordt bijgewerkt, en in dit geval ook de lijst met auteurs.

Die titellijsten zijn niet alleen voor mij belangrijk, maar ook om bezoekers een beter inzicht te geven wat hier allemaal beschikbaar is. Maar, hoewel die lijsten al bestaan sinds het herontwerp van de site vorig jaar zomer, wordt er pas massaal gebruik van gemaakt sinds ik plaatjes toevoegde aan de kop van deze pagina, met een zichtbare aanduiding.

Net zo, valt niemand op dat de naam van de auteur wel in de kop terugkomt in de resultaten van zoekopdrachten, of op archiefpagina’s, maar juist niet als mij dit niet nodig lijkt. Evenmin kijkt bijna niemand ooit onder ‘archief‘. Wat bezoekers niet direct zien, wordt zelden gezocht.

Ik schrijf dit nu allemaal op om aan te geven hoe zeer ik ervan doordrongen ben dat er regels bestaan om een bezoeker hartelijk welkom te heten. Al improviserend lukt het me ook wel om een paar van die vuistregels zo ongeveer af te leiden. En toch hoeft wat voor boeklog geldt, niet zo voor mijn andere weblog te zijn.

Het is de klasse van dit boek van Kees Dorst dat hij die ambiguïteit ziet en duidelijk aangeeft. Zeker, er zijn regels te geven waaraan een goed ontwerp moet voldoen. Maar al veel minder duidelijk is welke regels precies gelden bij een bepaald ontwerpprobleem, of wanneer die regels juist doorbroken moeten worden.

Ontwerpwedstrijden worden meestal gewonnen door degene die zich niet helemaal aan de letterlijke opdracht houdt.

Pas-afgestudeerde ontwerpers zijn er veel minder goed in spontaan iets te ontwerpen als studenten die net met de opleiding beginnen. Ze kennen te veel regels.

Ik was vooraf wat huiverig om een boek te lezen over ontwerpen zonder ook maar éen enkel toelichtend plaatje. En daarna vroeg ik me af of 150 betoogjes van altijd maar een pagina me meer konden bieden dan een lopend verhaal. Ook dat zijn weer ontwerpvragen. Ik ben gewend bepaalde informatie op een bepaalde manier tot me te nemen. Dus valt meteen op als het aanbod ineens iets anders is, hoewel het niets bleek uit te maken voor de indruk die de inhoud achterliet. Dat ook zette me tot denken aan.

Dit boek lijkt me daarom alleen al een goed boek.

Toch, misschien speelt bij mijn waardering mee dat ik ooit industrieel vormgeven wilde studeren, maar daarvoor meerdere keren werd uitgeloot. Een leerboek dat toont wat ik had kunnen leren, en daarmee geen enkel moment afschrikt, maakt ook melancholisch over mogelijk gemiste kansen en het eeuwige wat-als.

zie ook Dictatuur van het design

[x]opgenomen in het dossier: vormgeving