Don’t You Have Time to Think? ~ Richard P. Feynman
Ik bezit een bescheiden plankje vol met boeken van de natuurkundige Richard P. Feynman [1918 – 1988]. Maar merkwaardig daaraan is dat hij vrijwel geen pagina daarvan zelf geschreven heeft. Zijn autobiografische schetsen werden grotendeels gebaseerd op bandopnamen, van gesprekken. Zijn beroemde reeks aan inleidingen in de fysica bestaat uit bewerkingen die anderen van zijn colleges maakten.
Feynman is vanzelfsprekend wel als geen ander aanwezig in die teksten.
Toch was ik wat huiverig om deze verzameling brieven te gaan lezen. Konden die nog iets toevoegen aan het leven dat me al zo bekend was? Zou het aardig zijn om de brieven te lezen van iemand die zichzelf absoluut geen schrijver vond?
Zelfs de brievenbundels van gelauwerde auteurs vallen doorgaans tegen. Ieders beleefdheden lijken op elkaar.
Maar Feynman laat gelukkig zien dat een wetenschappelijke instelling het hele leven doordrenkt, en dus ook ruimschoots in zijn brieven terug te vinden is.
You should, in science, believe logic and arguments, carefully drawn, and not authorities. [12 ix 1975]
Denk na. Leer beter nadenken. Durf recalcitrant te zijn als je eigen verstand dit ingeeft. Het advies komt telkens terug.
Deze brievenbundel bevat een aantal heerlijke hoogtepunten. Zoals een hilarische beschrijving van een bezoek aan de Belgische koning, en de verstikking door het protocol aldaar.
Ook prachtig is de correspondentie aan een Duitse uitgever, die het luchtige anekdotenboek Surely You’re Joking, Mr. Feynman wil uitbrengen in zijn Wissenschaftliches Lektorat. Maar dan moet er wel een groot tal passages sneuvelen die voor de Duitse lezer niet relevant zijn, zo meent de redacteur.
En goed, dan zijn niet alle opgenomen brieven in een boek van bijna 500 dichtbedrukte pagina’ s even interessant. Grappig was wel om te zien hoe saai de correspondentie is die iemand voeren moet die pas een Nobelprijs heeft gekregen. Daarvoor hoefde ik lang alle brieven niet van letter tot letter te lezen.
Maar dit was een prettig boek, waarschijnlijk omdat ik Feynman zo’n prettig recalcitrante denker vind. Half genius, half buffoon, zo noemde Freeman Dyson hem ooit. Om dat later te verbeteren tot: 100% genius, 100% buffoon.
Richard P. Feynman, Don’t You Have Time to Think?
Edited and with Additional Commentary by Michelle Feynman
486 pagina’s
Penguin Books 2006, oorspronkelijk 2005
[x]opgenomen in het dossier: natuurkunde, Nobelprijswinnaars
© Boeklog 2005-2019. Alle rechten voorbehouden
2 commentaren
boeklog.info op 26 juli 2008 @ 11:58:05
O, dat geloof ik direct. Dezelfde ietwat excessieve eigenschappen die nodig zijn om topprestaties te leveren, op welk gebied ook, zullen zich tegen iemand keren op andere terreinen. Om het cliché maar weer eens aan te halen: iemands grootste kracht, is ook zijn grootste zwakte.
En zelfs moeder Teresa was geen moeder Teresa.
RSS feeds
mescaline op 26 juli 2008 @ 09:49:15
Die verbetering (“100% … 100% …”) betrok Feynman op zijn eigen zelf, wat toch iets anders is dan hoe hij zich gedroeg.
Dit brievenboek geeft voor het eerst een paar staaltjes van Feynmans ‘feynmangevoeligheid’ als hij zich per brief bij de ontvanger excuseert voor enig leed dat hem of haar leek te zijn aangedaan door F’s toedoen.
Ik krijg de indruk dat F. dit smalle pad nauwkeurig naliep.
Don’t make enemies because of trivia.
Ik heb ook (in de roes van een BBC-docu in 1985) heel lang een volledig bewonderenswaardige man in hem gezien, maar daar ben ik enigszins van teruggekomen. Scherp, charismatisch, bevlogen OK. Maar niet goudeerlijk, vrij van eigenbelang, ontwapenend. Bepaalde karaktertrekken houdt hij zorgvuldig buiten zijn stories zoals “Surely you’re joking, mr. Feynman!”