Tekst en uitleg | Woorden met vleugels ~ Tom Lanoye

Twee boeken ineen, biedt deze Lanoye. Allebeide met een eigen voorkant, zodat de inhoud elkaar ergens halverwege het boek ontmoet, en het lijkt of het vervolg op de kop staat.

Van die twee bevielen de verzamelde columns me beter dan de verzamelde redevoeringen. Maar dat is niet vreemd. Alle toespraken, van wie dan ook, lijken op elkaar. Er nog van afgezien dat iemand gevraagd moet worden om een rede af te komen steken — en het iets ijdels heeft om zowel de uitnodiging als de gedeclameerde tekst nog eens te memoreren.

Nederland en België zijn gescheiden door een gemeenschappelijke taal. Dat maakt Vlaanderen een ver en vreemd land. Toch is me niet helemaal ontgaan wat Lanoye de laatste jaren heeft gepubliceerd — het mag zelfs opvallend heten dat hij niet eerder op boeklog langskwam — alleen waren het zijn romans die ik las, en de toneelstukken die ik zag. Lanoye’s woede over alle corruptie en vunzigheid in zijn land werd daarin gestileerd. Kunst komt nu éen keer met de dwang tot vorm. Zijn boosheid had ik daarom dus nog niet eerder zo puur en onomsluierd gevoeld, als in een aantal columns nu.

Dus maakte het op zich niet uit dat die betrekking hadden op actuele ontwikkelingen in de periode 1996 – 2000.

Opvallend was daarbij wel weer dat Lanoye, bijvoorbeeld in zijn afkeer van het Vlaams Blok, alle voorbeelden al lijkt te hebben bedacht die Nederlandse columnisten pas jaren later gingen gebruiken om hun afkeer te verwoorden.

Alleen is er hier een schrijnend gebrek aan zwarte humor, of beter aan humor überhaupt. Lanoye toonde in deze boeken weer eens fijntjes aan dat vrijwel alle Nederlandse columnisten daarmee een uiterst effectief wapen missen in hun arsenaal.