Zoon en vader – Vader en zoon ~ H.L. Wesseling

Twee biografieën ineen biedt dit boek, en beide met een voorbehoud. Henk Wesseling beschrijft wel zijn uitgebreid loopbaan als historicus, maar laat vrijwel alle persoonlijke informatie weg uit zijn leven daarnaast. En ook het verhaal over zijn vader komt met een duidelijke beperking. Dat is vooral opgesteld op basis van archiefmateriaal. Zijn vader was al 62 toen de jonge Wesseling geboren werd, en overleed tien jaar later. Hij heeft hem nooit echt gekend. Maar evenmin heeft Wesseling ooit met zijn moeder gepraat over vader, of met de kinderen uit het eerdere huwelijk van deze man.

Ik vermoed het in drieën geknipte loopbaanverhaal van H.L. Wesseling vooral interessant te vinden door mijn eigen geschiedenisstudie, en het vervolg dat daarop nooit kwam. Zijn levensloop laat bijvoorbeeld zien hoeveel minder competitief de universiteit was in de decennia voor mijn aantreden daar. Wat deels ook weer verklaard waarom op deze instellingen nog altijd zo veel dor hout werkzaam is, met eeuwigdurende vaste aanstellingen.

Toch waren het vooral de terzijdes die deze delen van het boek aardig maakten.

Het punt is alleen dat de zoon in saaiheid verbleekt naast de vader. Voor zover Wesseling eerlijk over zichzelf schreef, natuurlijk. Wie weet over welke geheime hobby’s hij gezwegen heeft. Maar in die vader zat tenminste echte ondernemingslust; zelfs al kan die best door de nood gedwongen zijn. Vader Wesseling was journalist, entrepreneur, en later ook nog politicus. Hij moest financieel zien te overleven in de oorlog. Dat is toch een heel ander bestaan dan een rimpelloze ambtenarenbetrekking.

Dit boek was voor mij vooral de moeite waard om de schets van het politieke klimaat van voor de Tweede Wereldoorlog. Waarin vader Wesseling zich onder meer weerde in enkele katholieke splinterpartijen, en alleen als gevolg daarvan op maatschappelijke weerstand stuitte. Wie dissident werd van de Rooms-Katholieke Staatspartij mocht meteen op bisschoppelijke tegenwerking rekenen.

Iets zegt me dat zulke mechanismen nog altijd bestaan, zelfs al zijn de kerken dan niet zulke machtscentra meer, en bepalen inmiddels andere instanties de toon. De grote politieke partijen zijn nu eenmaal met reden uitzendbureaus voor leuke baantjes in de publieke sector.