Gevecht tegen het zuur ~ Johnny van Doorn

► door: A.IJ. van den Berg

Hij schijnt niet of nauwelijks nog gelezen te worden, Johnny van Doorn [1944 – 1991]. Nu is dat niet vreemd met een auteur die toch al een generatie geleden stierf. Maar ik las zijn prozastukken ooit met veel plezier. Dus voelt het haast als een gemis dat anderen hem helemaal niet eens meer blijken te kennen.

Met de ogen van nu is helaas ook wel te zien waarom hij, in elk geval als prozaschrijver, vergeten dreigt te raken. Zo’n boek als dit is nogal klein. Alle beschouwinkjes hebben de auteur als middelpunt. En eigenlijk maakt deze niet zo heel veel bijzonders mee, op de keper beschouwd.

Opvallendst zijn misschien nog wel Van Doorn’s herinneringen aan roeriger tijden. Aan het Amsterdam in de jaren zestig. Toen hij tussen het ongeregelde volk woonde, en zelf ook van alles gebruikte.

En goed, zo’n verhaaltje als over het TV-programma Herenleed is ook nog wel even goed voor een glimlach. Omdat Van Doorn daarin geschminkt en verkleed als kabouter tussen de opnamen door cantharellen zoeken gaat, op de Veluwe, en al doende wandelaars ontmoet. Maar het blijft slechts een anekdote, in een reeks aan kabbelende anekdotes.

Dus gaat het om de taal waarin dat soort minigebeurtenissen uitgeserveerd worden. En dan kan ik me heel goed voorstellen dat iemand die Johnny van Doorn nooit heeft horen spreken niets bijzonders afleest aan zo’n tekst. Ik ken zijn bijzondere geluid, en hoor ik de zinnen in dit boek ook met die net niet geaffecteerde stem in mijn hoofd. Dat is er een attractie bij.

Ik weet na herlezing alleen wel geen Van Doorn meer te moeten teruglezen, tenzij bij een ernstige gezondheidskwakkel; tenzij alleen het allervertrouwdste en overbekende even de zin zou kunnen verzetten.