Second Drafts of History ~ Lance Morrow

► door: A.IJ. van den Berg

Sommige boeken wil ik alleen al lezen om de titel. Al hielp in dit geval mee dat deze essaybundel bijna niets kostte. Maar een boek Second Drafts of History noemen, is een vrij geniale vondst, voor wie weet dat de journalistiek zo hoogmoedig claimt de eerste schets van de geschiedenis te schrijven.

Er klopt alleen weinig van die pretentie. Daarvoor werken de meeste journalisten veel te oppervlakkig, en is hun werk te zeer gekleurd door de waan van de dag.

En om dan iemand te hebben die nog eens van een afstandje naar al dat journalistieke gewriemel kijkt, en er het zijne van zegt; het zou een interessant boek op kunnen leveren.

Dit was dat niet.

Lance Morrow schreef essays, die ook columns over de actualiteit genoemd kunnen worden, voor het weekblad Time. Dit is een blad met een groot en algemeen lezerspubliek, dat vooral een abonnement heeft genomen om éen maal per week bijgepraat te worden over de actualiteit. En dit gegeven alleen al legt de medewerkers beperkingen op.

Ze kunnen nergens al te uitgesproken over zijn, behalve dan over de goed-Amerikaanse waarden die het merendeel van de lezers blind zal onderschrijven.

En ze mogen niet te elitair zijn, of doen.

Dus las ik een op zich goed geschreven verzameling stukken waar tegelijk meestal kraak noch smaak aan zat. Hoogstens dat Morrow in de autobiografische essays eens liet zien toch echt wel te kunnen waarnemen.

Vervelender was hoe in de echte opiniestukken Morrow’s achtergrond als Amerikaanse katholiek behoorlijk zichtbaar werd. En Amerikaanse katholieken zijn wat anders dan Europese katholieken, in de zin dat ze het strikte puritanisme van hun protestantse landgenoten hebben overgenomen. Dus toont Morrow zich zeer regelgetrouw — hij vindt bijvoorbeeld abortus een misdrijf.

Nu is het voor mij niet raar om iemand te lezen waar ik het volstrekt niet mee eens ben. Ik zoek niet per se bevestiging in mijn lezen. Bovendien is het ook leuk om na te denken waarom iemand het mis zou kunnen hebben; of me af te vragen hoe het kan dat zo’n man zich het recht toeëigend om bepaalde uitspraken te doen.

Maar Morrow was meestal op een nogal onuitgesproken manier doctrinair. Hij hintte meer wat hij dacht, dan dat daar een echte uitspraak over kwam — dat van die abortus was ook een losse mededeling. En daarom kreeg ik uiteindelijk een wat vies gevoel van dit boek.