Maigret en het lijk bij de sluis ~ Georges Simenon

► door: A.IJ. van den Berg

Slechts éen Maigret weet ik zeker gelezen te hebben. Dat moest. Van school. In het Frans. Van de Maigrets die verder op mijn leesmenu mochten staan, ben ik alles vergeten. Hun bijzonderheden maakten geen indruk; hun algemeenheden wel.

Toch bezit ik zelfs enkele van de tientallen boeken die Simenon wijdde aan de Parijse politiecommissaris. Maar daarbij ging het me allereerst om het kaft, lang geleden ontworpen door Dick Bruna. Bovendien kostten ze indertijd hoogstens een dubbeltje, of een kwartje, tweedehands.

Een Maigret lezen, blijft alleen als het doorbladeren van de Donald Duck; of noemt elk willekeurig wekelijks verschijnend stripblad maar op. Wat er komt, is vertrouwd. De verrassing zit hem hoogstens in de minieme variatie op dat wat al zo vertrouwd was.

TV-soaps werken volgens eenzelfde stramien.

Simenon schreef zijn boeken snel. Met een hoofdstuk per dag. Een boek kostte elf dagen, of nog eens wat meer, als het tegenzat. Hij kon dit doen door bijvoorbeeld nogal wat dialoog op te nemen, die weliswaar prettig de bladzijden vulde, maar tegelijkertijd niet altijd het verhaal vooruit hielp.

Tegelijk biedt Simenon wel degelijk vele voorbeelden van efficiënt schrijven. Hij maakt geen woorden vuil aan hoe de commissaris andere politiemannen aanstuurt.

Deze variatie, Maigret en het lijk bij de sluis, bleek memorabeler te zijn om het tijdsbeeld, dan om het verhaal. Er komen vele boten en vrachtschepen in voor; en de meeste daarvan werden met een span paarden op het jaagpad vooruit getrokken.

Commissaris Maigret verplaatste zich dan nogal vaak op de fiets.

En de vertaalde titel klopt niet helemaal. Er is een lijk bij een sluis. En later nog éen in een sluis. En uiteindelijk sterft er ook nog iemand door een sluis.

Waarom de eerste twee doden vielen, dat mag de lezer zelf invullen. Ook dat hoort bij Simenon’s methode van efficiënt schrijven. Bovendien, hij laat na om expliciet oordelen uit te spreken. Ook dat kan de lezer best zelf. En alleen daarom al is goed te begrijpen dat de Maigrets ooit zo verslavend konden zijn; dat mensen ook het volgende, vaak zo vergelijkbare, deeltje wilden lezen.