Doctoring the Mind ~ Richard P. Bentall

Interessanter nog dan dit boek zijn de uitgesproken reacties op wat Bentall beschreven heeft. Hij waagde het om hardop wat twijfels uit te spreken over wat psychiaters en klinisch psychologen kunnen betekenen. En vervolgens werd hij in de Britse media meteen gelijk gesteld aan de allergrootste idioten die als zenuwarts hebben gewerkt; de mensen die hun patiënten aantoonbare schade hebben toegebracht.

Doctoring in the Mind is dan ook een boek dat beschrijft wat we allemaal niet weten over wat maakt dat mensen geestelijk in de problemen komen.

Daarbij geeft hij onder meer een overzicht van ruim een eeuw aan behandelingsmethoden. Wat nog daar aan toe is. Maar vervolgens waagt Bentall het om zich hardop af te vragen hoe veel we nu eigenlijk zijn opgeschoten.

Goed, er worden geen jonge vrouwen meer decennialang opgesloten in inrichtingen, omdat ze een kind hebben gekregen zonder getrouwd te zijn. Maar verder…

Belangrijkste hoofdstukken van Doctoring the Mind lijken me in het midden te staan. Als Bentall drie mythes aanvalt die er leven over mentale moeilijkheden. Zo betwijfelt hij de waarde die aan psychiatrische diagnoses te stellen is. Want, er bestaat bijvoorbeeld wel woorden als depressie, of schizofrenie, maar de betekenis daarvan verandert telkens.

Ook populair is het idee dat psychiatrische aandoeningen een genetisch basis hebben. Of dat deze problemen ziekten van de hersenen zijn. Bentall trekt tientallen bladzijden uit om te laten zien waarom de werkelijkheid zo simpel niet in elkaar steekt.

Uitgangspunt zou moeten zijn dat behandelaars naar de symptomen kijken, en niet alvast bedenken welke diagnose daar het beste bij past.

Bevat dit boek ook nog de standaardklacht tegen de farmaceutische industrie. Die de samenleving allerlei oplossingen verkocht heeft, tegen grof geld, voor problemen die helemaal niet bestaan. Placebo’s werken even goed als de meeste antidepressiva.

Vanzelfsprekend werd Bentall in veel kritieken op zijn woorden ook verweten slechts een psycholoog te zijn, en de medische scholing te ontberen die psychiaters wel genoten hebben. Maar ook zo’n aanmerking zegt minstens zo veel over de critici als over het bekritiseerde.

Een belangrijk deel van wat artsen voor elkaar krijgen, komt omdat hun patiënten geloven in goede handen te zijn. De witte jas van de dokter roept al een placebo-effect op.

Richard P. Bentall, Doctoring the Mind
Why Psyciatric Treatments Fail
364 pagina’s
Penguin Books 2010, oorspronkelijk 2009

[x]opgenomen in het dossier: geestesziekte