Onder ingenieurs ~ Hans Renders (red.)
Onder de terroristen die deze eeuw het meest bekend werden, blijken er bovenmatig veel een ingenieursopleiding te hebben gedaan. Waarom dat is, nodigt uit tot speculatie. En dan ligt het voor de hand om iets te zeggen over de neiging van ingenieurs om te willen handelen, en oplossingsgericht te denken. Ook als zij daartoe hun eigen terrein moeten verlaten.
Andere namen van ingenieurs dringen zelden door tot het collectieve bewustzijn. Hun vondsten worden weliswaar dankbaar gebruikt, maar voor brede erkenning is al een probleem dat vrijwel niemand er over nadenkt dat alles om hen heen bedacht werd door anderen.
De bundel Onder ingenieurs probeert een kleine rehabilitatie te geven van de Nederlandse ingenieur; onder meer door enkele portretten te geven. Want, zonder zijn goede werken zou een groot deel van het land niet eens bestaan, maar toch echt onder de zeespiegel liggen.
Dat leverde een wat wonderbaarlijk mengsel aan delen op. Variërend van een intelligente poging om The Two Cultures van C.P. Snow in zijn tijd te plaatsen door Klaas van Berkel, tot een wat plat essay tegen de verrommeling van het Nederlandse landschap door de architectuurhistoricus Auke van der Woud.
Goedbeschouwd lijken me ook bedenkelijk weinig stukken te gaan over een echte ingenieur; zo éen die hoger technisch onderwijs genoten heeft, en daardoor de titel ir. of ing. mag dragen.
Het dankbaarst was ik voor de geschiedenis van het Philips Nat. Lab. En voor de pure biografieën. Zo schreef Herman Broers een portret van Willem Johan Kolff; door wie technologie de geneeskunde binnen trad. Meest opvallende mededeling uit het stuk over zijn leven was dat het in zekere zin een geluk was dat hij de kunstnier uitvond tijdens de Duitse bezetting. Wetenschappers elders waren nog met dierproeven bezig. Kolff kon meteen op mensen experimenteren, waar hij misschien onder andere omstandigheden nooit toestemming voor had gekregen.
Dat de machine die hij maakte werkte, was dan weer zo’n vondst die iedereen ook meteen begreep.
Kolff emigreerde overigens al snel naar de oorlog uit Nederland, omdat hij door de betutteling van de autoriteiten in Nederland niet naar zijn zin werken kon. En dat lijkt me ook een tekenende opmerking.
RSS feeds