Met fiets en tent naar de Oriënt ~ G. Monnink

► door: A.IJ. van den Berg

Twee klassiekers bestaan er, in de Nederlandse fietsreisliteratuur. De ene is het boek van Jan Cremer, die later een bekende zoon zou krijgen met dezelfde naam. Dat boek las ik in mijn tienertijd.

De andere klassieker is Met fiets en tent naar de Oriënt van Gerard Monnink. Waarin deze jonge Twent met zijn oudere streekgenoot Damhuis eind jaren dertig op de fiets naar Palestina reist.

Mooiste moment aan dat hele verhaal is misschien nog wel als deze twee mannen elkaar voor het eerst ontmoeten. En Monnink dan bedeesd aan de zo veel ervarener fietser Damhuis vraagt of die lust voelt om een reis te maken naar Palestina.

‘Ja, dan kon wa metgaon’, antwoordde deze. Waarop de vraag toch kwam wanneer Monnink dan wilde vertrekken.

Aanstaande zaterdag.

En ook dat was geen probleem.

Vijfenzeventig jaar later zit de voornaamste aantrekkingskracht van dit boek in zijn tijdsbeeld. Een reis door de Balkan was nog een tocht door het Wilde Oosten. De gulden devalueerde weleens plots met dertig procent. En bij elke grensovergang was nog een visum nodig. Waarbij voor de fiets vaak ook nog forse invoertarieven moesten worden betaald; en het maar afwachten was of de reizigers daar ooit iets van terugzagen.

Een ander gegeven is vanzelfsprekend dat nu niemand meer zou opkijken van een lange fietstocht, de wijde wereld in. In de jaren dertig werd de reis nog als zo’n avontuur gezien dat Monnink en Damhuis enkele bladen bereid vonden om hun avonturen onderweg af te drukken — zodat ze toch een bron van inkomsten hadden onderweg, hoe bescheiden ook.

Want uiteindelijk zijn enkele avonturen in dit boek er simpelweg aan te wijten dat de heren met te weinig geld vertrokken. Bovendien gingen ze te laat in het jaar weg; waardoor het in berggebieden op hoogte al winterde.

Wat dan wel weer opvallend was, vond ik dat Monnink zonder meer een fabrikant bereid vond om twee fietsen beschikbaar te stellen. Glanzende Veeno’s. Met een stevig gewicht, zonder versnellingen, maar wel met een trommelrem voor. Aan de foto’s te oordelen.

Al dat leverde een boek dat vooral aardig was door het Twentse flegma van de auteur. Terwijl ik tegelijkertijd het idee bleef houden jongensboekavonturen te lezen.

wordt vervolgd