Verveling ~ Peter Toohey

Nogal wat schrijvers leren hun lezers perfect wat verveling is. Al zal dit zelden hun bedoeling zijn geweest.

De Canadese classicus Peter Toohey schreef daarentegen een boek over het onderwerp verveling. En daarbij voelde hij zich waarschijnlijk van de weeromstuit gedwongen om te proberen zelf geen tel saai te zijn.

Boredom [Verveling] is misschien daarom een overvol boek. Toohey toont zich namelijk vooral een ekster die dol is op alles wat glimt. Van overal en nergens worden schitterende uitspraken over verveling weggeplukt. Want die denker wist dat te vertellen, en deze kunstenaar verwerkte het thema aldus. En wat zijn er niet een romans geschreven over verveling. Niet helemaal toevallig versterken al deze uitspraken en beelden dan krekt ook wat Toohey te vertellen had.

Dat maakt dit boek als een bonbondoos. Wat bij mij de vraag opriep waarom overal glimmende papiertjes om gewikkeld werden. En waarom er geen keuze is gedaan uit hartiger ingrediënten dan alleen chocolade en makkelijk weg te slikken suiker.

Slechts het korte laatste hoofdstuk is geen cultuurstudie, maar brengt ook nog wat wetenschap in.

Heel het boek lang is Toohey’s stelling dat er twee soorten verveling zijn. De eerste is de existentiële verveling, waardoor het leven leeg kan lijken — die makkelijk te verwarren is met het ziektebeeld depressie. Daarnaast staat de dan alledaagse verveling. Die volgens de auteur nuttiger is dan wij waarschijnlijk durven toegeven. Al was het maar om het contrast die deze emotie aanbrengt met andere momenten op de dag.

Is er ook nog de chronische verveling, die maken kan dat mensen almaar grotere risico’s gaan nemen in hun leven. Ook een aandoening als paranoia schijnt vaker voor te komen bij degenen die telkens heel sterke prikkels nodig hebben, staat er dan.

Maar, zelfs dit onderscheid in de soorten verveling lijkt enkel te dienen om de lezer te overvoeren met telkens nieuwe uitspraken. Die ik vrijwel allemaal spoedig vergeten zal zijn; omdat me geen echte reden geboden werd om me daarin te interesseren.

Juist door zijn angst om te vervelen werd Toohey inwisselbaar als auteur. En dus vervelend. Te veel anekdotes waren me al bekend; zelfs van de middagduivel wist ik ook al, zonder ooit studie te hebben gemaakt van het onderwerp.