Caffeinated ~ Murray Carpenter
De voornaamste boodschap uit Caffeinated lijkt me bekend. Cafeïne is een drug. De meest algemeen genuttigde drug te wereld zelfs. Waaraan mensen makkelijk verslaafd kunnen raken — zodat ze ontwenningsverschijnselen vertonen bij al te drastische mindering.
Te veel cafeïne nuttigen is overigens ook verkeerd. Daar gaat het hart bijvoorbeeld stevig van jagen. Alleen geldt dit probleem voor vrijwel alles. De dosis bepaalt nogal wat over de gevolgen. Van te veel water drinken gaan mensen ook dood.
Had de Amerikaanse journalist Murray Carpenter vervolgens nog genoeg nieuws te vertellen over onze verslaving aan deze drug, om daar een aardig boek aan over te houden? Ik weet dat niet.
Carpenter blijft aan de industriële kant met zijn cafeïneverhaal. Onder meer omdat zijn boek niet alleen over koffie gaat — de cafeïnebron waaraan iedereen meteen zal denken bij het woord. Aan vrijwel alle populaire frisdranken verkocht in de VS is cafeïne toegevoegd. Om over de almaar populairder wordende energiedrankjes nog te zwijgen.
Dus gaat Caffeinated voornamelijk over de productie en het gebruik van het stofje. Het isoleren van cafeïne voor frisdrank heeft bijvoorbeeld ooit nog Monsanto groot gemaakt; terwijl dat bedrijf tegenwoordig toch eerder bekend staat als een tiranniek pusher van genetisch gemodificeerde zaden voor de landbouw.
Al blijkt verder dat cafeïne niet per se uit koffiebonen hoeft te worden gewonnen. Duitse chemici vonden voor de oorlog al een methode om de stof uit ureum te maken. Alleen is dat gegeven altijd door de frisdrankfabrikanten ondergeschoffeld. Te bang als deze bedrijven waren dat consumenten een verband tussen ureum en urine gingen leggen.
Caffeinated brengt infotainment, en las als de boekuitgave van een kritisch consumentenprogramma op TV, à la De Keuringsdienst van Waarde. Want de schrijver voert zichzelf als held op in zijn eigen verhaal, omdat hij overal gaat kijken — van koffieplantage tot chemische fabriek. En ook omdat hij vervolgens lang altijd niet overal binnen mocht.
Van Carpenter moeten we nu vragen stellen bij de grote vrijheid die fabrikanten hebben om stoffen als cafeïne toe te voegen aan wat we eten of drinken. Ook al omdat labellen dat deze drug aanwezig is niet altijd kan.
Bij vers gezette koffie is het grotendeels toevallig hoe hoog het cafeïnegehalte uitpakt. Hetzelfde merk koffiebonen, op dezelfde manier gemalen, en tot drank verwerkt, kan enorm in sterkte wisselen van portie tot portie.
Dat was overigens het voornaamste voor mij nieuwe weetje uit dit boek.
Tegenover alle tekst over de productie van cafeïne stelde Murray Carpenter alleen wat weinig over de consumptie van de stof — op statistieken na dan. De belangrijkste cafeïnejunks in dit boek blijken namelijk topsporters te zijn. Tijdens de Ironman triatlon op Hawaii gebruiken de atleten cafeïne in tal van vormen — de stof zit dan zelfs in de energiegels die ze onderweg eten om hun spieren van brandstof te blijven voorzien.
Uit de wielersport was me overigens al bekend dat de laatste bidon met drinken die de renners kregen vaak gemalen cafeïnepillen bevatten. Ik vind zulke voorbeelden over extreme situaties nooit het meest illustratief.
Carpenter verwijst zelfs nog naar het Amerikaanse leger, dat kauwgum liet ontwerpen met cafeïne daarin voor het opwekkend effect.
En ook, dat leger. De geschiedenis leert mij nu net dat van alles aan soldaten is gegeven om ze maar tot helderheid en daadkracht te dwingen. Bij een denkbaar lijstje waarop dan stoffen staan als heroïne, cocaïne, en speed/benzedrine is een klacht tegen cafeïne wat raar.
Dus vreemd genoeg heeft dit boek een omgekeerd effect als de auteur beoogd zal hebben. Ik ben meer dan ooit overtuigd geraakt van de nuttige effecten die cafeïne hebben kan, op momenten dat extra alertheid of inspanning is gevraagd. Zal ik er hoogstens voor zorgen dat de stof dan ook effect heeft, en mijn consumptie op andere momenten onder controle houden.
RSS feeds
janien op 24 december 2014 @ 09:43:58
Jammer dat ik hier niet van een reblogfunctie gebruik kan maken, supersnel en wel. Dit boek annex recensie wil ik dichterbij bewaren, bedoel op eigen blog. Komt. Nu moet ik stante pede de keuken in. Straks kerstnacht schoner dan de dagen. Zalig Kerstmis!