99 Stories of God ~ Joy Williams

► door: A.IJ. van den Berg

Helemaal begrijpen doe ik deze boektitel niet. Al kan het zijn dat de schrijver daarmee simpelweg naar het vertelperspectief verwijst dat ze steeds hanteerde in deze bundel: dat van de alwetende verteller, die alles ziet, en werkelijk alles met de personages doen kan, en dit dan ook doet. Lang niet alle 99 verhalen in deze bundel hebben God namelijk als hoofdpersoon.

Pas naar het einde van het boek toe komt Hij wel met regelmaat voor. En de Heere HEERE, zoals sommige protestantse gelovigen in Nederland willen dat Zijn naam geschreven worde, is dan nogal eens teleurgesteld in de mensheid.

Joy Williams veronderstelt daarbij bekend dat wij zijn geschapen naar Zijn beeld ende gelijkenis.

Toch schuilt Hij liever in een grot, tussen de vleermuizen, dan het gezelschap te zoeken van de ventjes die daar dan binnenkomen om met hun luchtbuksen op de vleermuizen te schieten. Kunnen deze dieren nog zo aandringen dat hij zijn eigen soort opzoekt. Mensen maken Hem alleen zo eenzaam…

Williams zocht het niet zelden in het surreële in haar vaak zeer beknopte verhalen — de langste is nog geen twee bladzijden, de kortste verhalen tellen net éen regel. Soms levert dat als resultaat bijna humor op, al is vooral een lichte vervreemding vaker het directe effect.

61
We were not interested the way we thought we would be interested.
Museum

Vergeleken met al die andere schrijvers van zeer korte verhalen — Galeano, Snijders, De Vries, Pignon — is haar aanpak nog weer anders, en mij zeker niet onaangenaam. Al staat er een verhaal of wat in dit boek dat in de teleurstelling over de mensheid lijkt op wat Galeano had kunnen schrijven; door het historische gegeven.

Een uitgave als deze laat allereerst zien hoeveel vrijheid schrijvers hebben om te doen, als ze die vrijheid toch ook eens durven nemen. Dat in het geheel niet te voorspellen viel wat of er komen zou, was al prettig bij het lezen. Daarmee was mijn beleving zoveel groter dan die zou zijn geweest dan bij het lezen van de zoveelste doorsnee-roman.

99 Stories of God maakt de wetenschap schrijnend dat verhalenbundels zo slecht verkocht worden, doorgaans, dat er altijd relatief weinig van zullen verschijnen.

Toch, een boek zonder saaie gedeelten, wat kan daar nu op tegen zijn? Dat het onmogelijk is samen te vatten, lijkt me namelijk geen argument.

44
A doctor of veterinary medicine who adored cats and frequently treated them at the expense of his other patients, some of whom actually died for lack of immediate care while he was attending to the cats, was killed in a one-car accident while driving home at vesper time when he swerved to avoid hitting a cat and struck a tree.
The cat was inexplicably sitting in the middle of the road.
The Individualist