Verloren weg ~ Luc Devoldere

► door: A.IJ. van den Berg

Nogal wat cultuur is onbegrijpelijk zonder kennis van de Bijbel, of de religies die zich op deze verzameling boeken baseren. Dus weet ik noodgedwongen wel wat. Alleen moest die verzameling aan kennis nu ook weer niet overdreven worden.

Tegenover alle verhalen uit De Bijbel voor ongelovigen van Guus Kuijer waar ik al weet van had, staat ook nogal wat structureel onbegrip over wat georganiseerde religies hun gelovigen aandoen.

Kleine kinderen vertellen dat er een hel bestaat? Of dat van alles wat zij doen in het leven gewogen zal worden of dit hen in de hel zal doen belanden? Zo het besluit daarover niet al voorbestemd is?

Waarom zou ik zoiets niet als in en ingemene marteling van onmondige kleinen mogen zien? De wrede indoctrinatie van benepen mensen?

En mede daardoor is een reisboek als De verloren weg eigenlijk een volkomen onbegrijpelijk boek voor mij. De schrijver daarvan is wel groot gebracht met een religie, in zijn geval het Rooms-Katholieke geloof. En ondanks dat hij er inmiddels mee gebroken heeft, kent hij de rituelen daarvan, al van jongs af aan.

Plus, belangrijker nog voor dit boek, omdat hij weet heeft hoe het ooit was, in de kerk, kan hij ook waarnemen hoe het er nu voor staat, onder de Rooms-Katholieken, door naar de eventuele verschillen te kijken.

Voor De verloren weg reisde Devoldere de Via Francigena af, de weg der Franken; een toen wat vergetene oude pelgrimsroute die van Canterbury in Zuidoost-Engeland via Noord-Frankrijk gaat, en uiteindelijk over de St. Bernhardpas naar Italië voert, en daarmee uiteindelijk vanzelfsprekend naar Rome leidt.

Met Devoldere reisde bovendien nog een ander deel van zijn persoonlijke verleden mee; diens belezenheid. En ik vermoed dat daarmee de voornaamste reden genoemd is om dit boek uit te lezen. Luc Devoldere wekt altijd de indruk uit een surplus aan kennis te schrijven. En dat levert heel andere boeken op dan auteurs maken die overal nog hun feitjes vandaan hebben moeten slepen voor de gelegenheid en nooit de indruk wekken helemaal boven de stof te staan.

Het is domweg prettig om een gids te hebben die zowel de beschrijvingen paraat heeft van Montaigne’s tocht naar Rome, als Goethe’s Italienische Reise. Want zijn gedachten over de teloorgang van de Moederkerk onderweg kon ik hoogstens ter kennisgeving aannemen; enige gevoel speelde daar in het geheel niet bij mee. Dat stroomde allemaal langs zonder dat er een bedding was ter geleiding.

Een pure reisgids is dit boek evenwel niet. Na Canterbury, en enkele stops vroeg in Frankrijk, springt de uitgave wel heel makkelijk naar Italië toe. En enkel Rome zette de schrijver tot echt uitgebreide beschrijvingen aan. Hij beschikte daar dan ook over een fiets, anders dan eerder op de route. En het scheelt nogal bij de waarneming als iemand zich daartoe op eigen kracht verplaatst. Alles zelfs.