Vergeten seizoen ~ Peter Delpeut
Het hangt er weliswaar vanaf wie het zegt, maar de vraag naar wat ik een goed boek vind, is meestal een vraag naar een prettig leesbare roman. En ik lees eigenlijk nauwelijks romans. Laat staan actuele titels, of wat iedereen leest; en dan al helemaal geen Nederlandse romans.
Maar zo af en toe moet toch eens zo’n boek geprobeerd worden. Alleen al om weer voor even te weten wat er zo ergerlijk Nederlands is aan de Nederlandse roman, gemiddeld genomen.
Nu klinkt bovenstaand oordeel veel harder dan ik bedoel. Als ik Delpeut’s boek Het vergeten seizoen helemaal niets had gevonden, was het niet uitgelezen, had er hier niets over gestaan. Dit boek had nog als handicap ook een historische roman te zijn, gesitueerd in het midden van de negentiende eeuw. En er is geen genre waar ik me normaliter als historicus meer aan erger dan de in het verleden gesitueerde romans; met al hun fouten, anachronismen, en veel te moderne mensen daarin.
Cru om over de rug van een auteur ook mijn vooroordelen nog eens uit te meten…
Wat me gauw stoort aan de doorsnee Nederlandse roman, is dat er zo weinig in gebeurt. En dat de personages het weinige dat er plaatsvindt dan meestal ook nog eens becommentariëren.
Dit boek van Peter Delpeut had daar nog een ander gebrek bij. Delpeut is in de eerste plaats cineast, van een aantal mij door mij bewonderde films, en houdt zich in het boek te veel aan de wetten die voor dat genre gelden. De roman bestaat uit een chronologische verzameling scènes, die zich allemaal in ‘real time’ afspelen; verteld door een alwetende camera.
Overwon Delpeut toch al deze bezwaren door de inhoud van zijn verhaal. Omdat het boek een soort detective is, en de lezer een intrigerende waarom-vraag krijgt te verwerken.
Hoofdpersoon in dit boek is de chronisch geconstipeerde pastoor Peters, die rond 1860 van de Kerk moet uitzoeken of er in het oosten van Nederland een wonder geschiedt. Het anorexische meisje Lidia vertoont daar dagelijks de bloedende stigmata van Christus. Rond het eenvoudige huisje van haar ouders verzamelt zich daarom steeds een devote menigte.
Hulp bij het onderzoek krijgt Peters van de cynische dorpsdokter. Of is het wel hulp? Diens wetenschappelijke kennis hakt er nogal in bij de pastoor.
En zie, over hoe het met de wetenschappelijke, en daarmee medische kennis stond midden negentiende eeuw heb ik onderzoek gedaan. Dus ben ik waarschijnlijk éen van de weinige lezers van dit boek die kan oordelen over waar Delpeut mogelijkheden gemist heeft; en daarom weegt dit gegeven ook niet mee bij mijn oordeel.
Alleen dwingt zo’n constatering me wel tot een andere conclusie. Misschien weet ik wel te veel van Nederland, en wat daar over geschreven is, om nog door een Nederlandse roman verrast te kunnen worden. Wellicht weegt ook dat mee bij mijn groeiende onverschilligheid voor deze boeken.
RSS feeds