Points of View ~ W. Somerset Maugham

► door: A.IJ. van den Berg

Vijf essays, daaruit bestaat het laatste boek dat Maugham publiceerde tijdens zijn leven. Aldus een carrière afsluitend die liefst zestig jaar in boeken omvatte.

Points of View is alleen niet het meest daverende slotakkoord denkbaar. De essays, die bijna allemaal over schrijvers gaan, zijn nogal wijdlopig. Het was alsof ik lezingen las; stukken die bedoeld waren om te beluisteren, in plaats van materiaal toegesneden op ervaren lezers.

Interessantste essay vooraf, leek me Maugham’s beschouwing over het kortverhaal. Mede omdat hij éen van de meesters in dat genre was. Maar dan meldt de man meteen al gediskwalificeerd te zijn om universele waarheden over het verhaal te schrijven, juist omdat hij er zo veel geschreven heeft — en dus grote vooroordelen heeft.

In plaats daarvan gaat het dus over Tsjechov, en Katherine Mansfield; en in mindere mate over de verhalen van Poe, en Maupassant. Maar dan weer niet op een manier waarvan ik me nu geroepen voel snel iets van deze auteurs te gaan lezen.

En zo verliep het ook met de overige vier essays in de bundel.

Het eerste stuk bijvoorbeeld, over Goethe, leert me vooral dat Maugham hem als dichter zeer waardeerde, maar verder als mens of auteur niet helemaal te vertrouwen vond. Vervolgens vond hij het nodig drie van Goethe’s romans te bespreken, zonder daar die uitgesproken ideeën over de schrijver in te betrekken — of die te bewijzen. Het essay biedt eerder een kennismaking met die boeken, voor mensen die misschien nog net weleens van de auteur gehoord hebben, dan wat anders.

Dat is allemaal heel prijzenswaardig. Alleen stond die aanpak alle verrassing in de weg, en dus zal me helemaal niets van dit boek bij blijven.

Was het meest opmerkelijke essay kortom dat over een Indiase heiligerd, die de Maharishi werd genoemd. En ook daarbij stond mijn kennis over andere swami’s en Maharishi’s onbevangen lezen in de weg.

W. Somerset Maugham, Points of View
Five Essays

255 pages
Vintage 2000, oorspronkelijk 1958

[x]