Cognitive Surplus ~ Clay Shirky

► door: A.IJ. van den Berg

Mij valt op dat er nauwelijks neutraal geschreven wordt over wat internet voor invloed heeft, op ons. Blijkbaar is op deze ontwikkelingen alleen heel positief, of uiterst negatief te reageren.

Mij valt ook op dat ik vrijwel automatisch tegen de pessimisten in ga. Zo stelt Nicholas Carr dat internet het vermogen vermindert om ons ergens langer op te concentreren. En die visie ergert me zelfs.

Dus lees ik liever anderen. Als Steven Johnson. Zoals Clay Shirky. Zelfs al bleek zijn Cognitive Surplus grotendeels dezelfde ideeën te brengen als Here Comes Everybody.

Internet heeft het niet alleen heel eenvoudig gemaakt om samen met anderen aan iets te kunnen werken. Dat samenwerken gebeurt vervolgens ook, zo laat hij ditmaal zien. Tot ons aller heil.

Shirky maakt in dit boek vervolgens nogal een nummer van de tijd die hij in zijn jeugd verlummeld heeft met televisie kijken.

Passiviteit is vreselijk, wil hij zeggen. Uren zijn verdwenen in het niets, terwijl alleen het beeld op televisie telkens veranderde.

Iedereen die ook maar een fractie van de tijd opgeeft om passief vermaakt te worden door anderen, en daarmee iets gaat doen, uit vrije wil, om het plezier dat het oplevert, kan zo wat betekenen, zo wil hij zeggen. En online is altijd wel een nuttige bestemming te vinden voor dat overschot aan denkkracht.

De aantrekkingskracht van Cognitive Surplus zat helaas vooral in de voorbeelden die Shirky overal te wereld heeft weten te vinden die zijn these ondersteunen. Ik had anders nooit gelezen over protesterende tienermeisjes in Zuid-Korea, en hoe zij de val van een kabinet inluidden.

Zelfs al is er door alle opstanden in Noord-Afrikaanse en Arabische landen in de eerste maanden van 2011 nog zo’n discussie online gevoerd over de betekenis die sociale media daarbij hebben gehad.

Maar, dit boek las allereerst als een essay dat voor de gelegenheid tot boeklengte was opgeklopt. Shirky’s optreden van nog geen kwartier bij TED, dat hieronder op de pagina is ingebed, vind ik bijvoorbeeld sterker dan dit boek. Die lezing geeft bijvoorbeeld de beste voorbeelden uit de tekst. En goed, de uitgave op papier biedt dan nog vele zaken meer, maar daarmee gaat Shirky niet verder de diepte in; hij zoekt daarbij slechts de breedte op; terwijl wat hij wil zeggen inmiddels duidelijk is.

En misschien maakt dit boek me wel vooral duidelijk dat ik zo optimistisch kijk naar wat er door internet allemaal kan — voor wie wil — dat een iets afstandelijker blik geen kwaad zou kunnen. Want tegen de argumentatie van Shirky heb ik weinig in te brengen.

Clay Shirkey, Cognitive Surplus
Creativity and Generosity in a Connected Age

242 pagina’s
Allen Lane, 2010

[x]opgenomen in het dossier:

nauw gerelateerd op boeklog:


© Boeklog 2005-2019. Alle rechten voorbehouden

een reactie

Martin Haring  op 8 mei 2011 @ 12:38:33

Ben bezig met het lezen van het boek en vooral op zoek naar de voordelen van online samenwerken op het gebied van onderwijs. Ik denk dat er op dit gebied nog een hoop te winnen valt! Inderdaad veel inspirerende voorbeelden.