Dageraad ~ Rik Smits
Hoelang het schrift bestaat, is nog wel zo ongeveer na te gaan. Hoelang de mens taal gebruikt niet. Dus zijn alle uitspraken daarover speculatief. Behalve dan dat met de kennis die er is wel wat hypotheses kunnen worden opgesteld.
Rik Smits laat bijvoorbeeld het gooien voorafgaan aan de taal, in Dageraad. Waar een andere wetenschapsjournalist het gezamenliijke ritueel, de religie, en zang een oorzaak laat zijn voor taal
De redenatie die Smits leent, luidt daarbij dat gooien, en mikken om een prooi te raken, een ingewikkeld proces is. En dat de vroege mens misschien dan nog geen wapens maken kon, maar vast zal hebben overleefd door zijn gooikunsten. Waarbij het helpt als meer dan éen zenuwverbinding meedoet, waardoor goede gooiers dus rijk vertakten hersenen krijgen. En toevallig zit dat gooicentrum in de buurt van de taalcentra, aan de linkerkant. De ruimte aan grijze massa kwam er, aan éen voorwaarde om dat talige vermogen te krijgen was voldaan.
Ik ben soms weleens blij dat de mensheid een aantal zaken nooit zal weten. Anders hadden we een theorie als deze toch maar mooi gemist.
Maar die taal is wel uniek voor de mens, als het om het vormen van zinnen gaat. Ook dieren kunnen losse mededelingen doen, of zelfs aanleren, al zijn de claims doorgaans sterk overdreven van wetenschappers die bij zulk onderzoek betrokken zijn.
Enfin. Voor een boek dat over taal heet te gaan, ging Dageraad toch verrassend weinig over taal. Smits vertelt vooral wat, over de meest recente stand van zaken op een aantal gebieden. Over hersenonderzoek gaat het ook, en fantoompijn. En op het laatst gaat hij nog uitgebreid in op de grotschilderingen in Frankrijk. Om daarbij vrolijk te theoretiseren over hoe weinig schilderingen er maar gevonden zijn; of wat er niet klopt aan de gebruikelijke theorieën over Cro Magnon-kunst.
Dan gaat het bijvoorbeeld om de foto op het kaft; en de vraag waarom overal op rotsmuren afbeeldingen van zijn gevonden, waar kleurstof omheen geblazen was. En waarom zo veel van die handen dan verminkte vingers hebben.
Allemaal heel prettig leesbaar op een rij gezet. Met zelfs genoeg losse weetjes tussendoor om het ook voor mij, verwende lezer, interessant te houden.
Met het voorbehoud alleen dat het boek gedegen journalistiek is, waarvan de journalist zich eens niet om ruimte hoefde te bekommeren.
RSS feeds