Being Good ~ Simon Blackburn

► door: A.IJ. van den Berg

De Oxford University Press geeft een reeks uit van korte en krachtige boekjes, waarin een wetenschapper van naam zijn of haar vakgebied helder introduceert. Die serie heeft als ondertitel ‘A Very Short Introduction’. En in deze reeks is al eens het boek Ethics uitgebracht, geschreven door Simon Blackburn.

Ik vermoed dat Ethics dezelfde inleiding is als Being Good; en dat dit boek ook onder deze andere titel verscheen, omdat de Oxford University Press weer een apart serietje heeft met boeken van Blackburn. Om het simpel te houden.

En oordelend op basis van deze uitgave, en het al eerder geboeklogde Truth, is het interessant om meer inleidingen van Blackburn te lezen. Hij denkt vanuit een filosofische traditie die me niet meteen ergert. Schrijft goed. Plus, de boeken zetten tot nadenken aan — en dan niet om de inhoud te bekritiseren, maar om wat de schrijver opwerpt.

Er bestaat nu eenmaal verschil tussen reactief denken en actief denken.

Over ethiek is dan weer te zeggen dat ethiek gauw moraalpolitiek wordt — maar dit niet altijd verkeerd is. Enige vooruitgang heeft de mensheid, in de rijke landen tenminste, toch wel geboekt, door niet meer geheel onverschillig voorbij te gaan aan de noden van anderen. Zelfs zijn sommige mensen inmiddels al in staat van anderen te accepteren dat ze anders zijn dan zijzelve.

Blackburn heeft in Being Good meteen de VN-verklaring over de universele rechten van de mens opgenomen. En dat is waarschijnlijk een van de beste teksten ook, om naar te verwijzen wat de fundamenten onder een moraal moeten zijn.

Alleen is er dan nog de praktijk, die altijd met problemen komt.

Vooralsnog heeft Nederland bijvoorbeeld een Grondwet waar de overheid zich niet aan houdt. Artikel 1, waarin staat dat niemand gediscrimineerd mag worden, belet bijvoorbeeld niet dat alleenstaanden veel meer belasting betalen dan gehuwden.

En zo is er meer, veel meer, dat vanzelf lijkt te spreken, maar toch niet deugt; redenerend vanuit universele principes. Maar, daar moet men lol in hebben. Gezien het huidige Nederlandse kabinet, dat gevormd wordt door een partij die een bepaalde groep mensen minderwaardig acht, en twee andere partijen die daarvan wegkijken, zou ik eigenlijk uit principe moeten emigreren. En dat is ook weer zo wat.

Simon Blackburn, Being Good
A Short Introduction to Ethics

162 pagina’s
Oxford University Paperback 2002, oorspronkelijk 2001

[x]