Lust ~ Simon Blackburn

► door: A.IJ. van den Berg

Eén van de grootste raadsels voor mij is: waarom komt de Amerikaanse regering toch altijd overal mee weg? Of het nu om het voeren van illegale oorlogen gaat, of het afluisteren van iedereen met een internetverbinding, de VS doet het. En onze eigen bestuurderen protesteren daar niet eens tegen.

Liever profiteren zij stiekem mee van alle niet legale dadendrang, de laffe lamlullen. De hypocriete mensenrechtenschenders.

Cynisch ben ik derhalve nog moeilijk te krijgen. Altijd is het nog weer erger dan je dacht. En toch wist filosoof Simon Blackburn mij terloops in zijn boek Lust met éen gegeven te schokken.

De VS is zo ongeveer het enige land ter wereld dat weigert te onderschrijven dat kinderen rechten hebben; tezamen met Somalië. Dat wist ik wel. Maar de reden voor deze weigering luidt dat de verdragtekst van de VN ongepast zou zijn. De Verenigde Naties mag namelijk geen plannen hebben om sexuele voorlichting en gezondheidslessen naar ontwikkelingslanden te brengen — ondanks de dreigende bevolkingsexplosie daar, nu het er eindelijk beter gaat. In 2002 stelde de regering Bush dat de verdragtekst slechts aanvaardbaar was als daarin expliciet stond dat enkel sexuele onthouding tot het huwelijk toegelaten is.

Een regering die alleen op macht uit is, valt nog te begrijpen. Geen gevaarlijker regering evenwel dan die met een duidelijke moraal, zoals Mencken al schreef.

Helemaal als die moraal zo verknipt is als in de VS. Dit is het land met de grootste porno-industrie in de wereld, en tegelijk de meeste tienerzwangerschappen van alle ontwikkelde landen — omdat sexuele voorlichting op zo veel plaatsen nog zo’n taboe is, en voorbehoedsmiddelen er voor jongeren zo slecht te krijgen zijn.

Sinds Blackburn zijn traktaat schreef, schijnen sommige Amerikaanse staten er wel wat merkwaardige wetten te hebben versoepeld of afgeschaft. Maar nog altijd is het bezit, laat staan de verkoop, van sexspeeltjes er op sommige plaatsen verboden.

En in zo’n cultuur moest een filosoof dus eens zijn gedachten laten schijnen over éen van de christelijke doodzonden. ‘Lust’. In sommige versies ook wel ‘Onkuisheid’ genoemd.

Blackburn ging dit heel aardig af, en dan vooral door het betoog veelal abstract of historisch te houden. Al zijn vanuit zulke hoogten nog heel aardig vernietigende conclusies te trekken. Eén van zijn hoofdstukken heet bijvoorbeeld ‘The Christian Panic’ — want natuurlijk zit er veel scheef in de verhouding tussen ons en ons lichaam door het eeuwige gezedenpreek van de kansel.

Door de kerk heeft het ondertussen achterhaalde idee postgevat dat sex en voortplanting éen en hetzelfde mechanisme is. Omdat sex alleen kan bestaan tussen een man en een vrouw die ooit voor het oog van de wereld met elkaar getrouwd zijn. De hele Katholieke moraal, die anticonceptiemiddelen verbiedt, is nog steeds op dit antieke inzicht gegrondvest.

Denk over de betekenis van zulk cultuurgoed na, en somberheid slaat al gauw toe. Blackburn besloot zijn betoog misschien daarom ook af met een reden om niet pessimistisch te hoeven zijn, over hoe het er voor staat, in de wereld.

Want, als het erom gaat te delen wat plezier brengt, kan dat toch gewoon? Tussen twee volwassenen? Zonder dwang?

Simon Blackburn, Lust
The Seven Deadly Sins

151 pagina’s
The New York Public Library/Oxford Press, 2004

[x]opgenomen in het dossier: