Per ongeluk reed ik naar het zuiden ~ Nyk de Vries
‘Per ongeluk reed ik naar het zuiden’ leek me een bekende zin. Zo’n regel die zou kunnen voorkomen in Nyk de Vries zijn eerdere Motorman en 39 andere prozagedichten. Toch lijkt die daar niet in te staan.
De zin prijkt dan weer wel in het boekje Per ongeluk reed ik naar het zuiden. En misschien moet ik die uitgave een bundel noemen. Helemaal duidelijk is me niet tot welk genre de inhoud moet worden gerekend — ook al omdat de uktrakorte verhalen in Motorman zo nadrukkelijk prozagedichten heten.
In elk geval staat de uitgave vol met korte impressies. En deze schetsen de kennismaking van een jonge man met het leven in de stad Groningen. Waar hij enkele passageriten moet doormaken, op weg naar de volwassenheid, zoals het op zichzelf wonen, zoals het nieuwe vrienden maken.
Zoals de autorijles.
Door hun geringe lengte zijn deze impressies goed te vergelijken met de prozagedichten uit Motorman. Daar helpt hun intensiteit verder aan mee.
Het voornaamste verschil tussen beide is dat die oudere teksten telkens een frappe in de laatste regel hebben. De verhalen in dit latere boek zijn hun eigen clou, en dat is zowel een verbetering als een achteruitgang.
De teksten uit Motorman moest ik vaak enkele malen herlezen, wat bijdroeg aan het genot. Dat mechanisme was er nu niet, terwijl de vorm die de korte teksten kregen toch onvoorspelbaarder is.
Maar ik bleek wel bevattelijk te zijn voor de inhoud van Per ongeluk reed ik naar het zuiden. Er kleeft iets universeels aan de gekleurde waarnemingen van een jonge man die vanuit de provincie naar de grote stad gaat. Zelfs al kreeg ik daar geen vriend die Meindert heet. En dat Nyk de Vries zo nadrukkelijk de topografie van Stad in zijn boek gebruikt, waar ook ik studeerde, droeg aan mijn waardering bij.
Dat die studie waarna hij weleens verwees ook door mij bleek te zijn gevolgd, was eerder curieus.
* Nyk de Vries kreeg in 2010 het Belcampo Stipendium van de Provincie Groningen. Deze uitgave past daarbij.
RSS feeds