Mind Wide Open ~ Steven Johnson
Er zijn talloze boeken niet voor de eeuwigheid bedoeld. Elke uitgave gewijd aan computersoftware zal hoogstens een jaar of wat meegaan. Teksten verouderen snel als ze over onderwerpen gaan waarin er, meestal door de technische vooruitgang, veel nieuwe kennis bijkomt.
Maar ook een crisis kan hele bibliotheken in éen klap tot dode kennis maken; zoals toen het failliet van het leenkapitalisme samenviel met bankroet van de economie als wetenschap met voorspellende gaven.
Mind Wide Open van Steven Johnson is deels achterhaald, door technische vooruitgang. Er zijn tegenwoordig betere hersenscans te maken, met duidelijker details. En door de gezamenlijke inspanningen op dit gebied weet de wetenschap iets meer over hoe hersenen werken. Plus ook, hoeveel vragen er wel niet openstaan.
Zo’n conclusie is al te trekken voor een boek wordt opgepakt om te gaan lezen. Ik had ermee kunnen volstaan deze uitgave te negeren. Ware het niet dat ik Johnson inmiddels vertrouw als enthousiasmerend auteur, die het heel goed lukt om droge kennis naar een prettig verhaal om te zetten.
En, mijn lezen is soms ook een vorm van luiheid. Van vermaakt te willen worden met een geschiedenis waarvan ik het plot al denk te weten.
Enthousiast was Johnson ditmaal zeker. Niet eerder heb ik heb hem blij zo’n schone nieuwe wereld zien schetsen. Want als onze kennis over hoe de hersenen toeneemt, kan dat revolutionaire gevolgen hebben.
Nieuws stond er bovendien absoluut in dit boek. Zoals het gegeven dat veel van onze kennis niet eens zo zeer gebaseerd is op dierproeven. Getest worden dan steeds mannelijke beesten. Omdat bij de vrouwtjes hun hormonale cyclus alles verstoort.
Dus, toen Johnson zich afvroeg waarom de emoties van zijn vrouw na 9/11 zo anders waren dan de zijne, bleek daar nog maar heel recent een verklaring voor te zijn gevonden. Hormonaal verschilt onze reactie op ernstige stress per sexe nogal.
En dat is dan éen van die nuttige feiten die voortkomt uit de belangstelling voor hersenonderzoek; of wat daar voor algemeenheden aan te ontlenen zijn.
De grote beperking van dergelijke scans en andere testen ziet Johnson evenwel niet. Terwijl er inmiddels een bekende metafoor verduidelijkt wat aan die hersenscans ontbreekt.
Ons brein bekijken, blijft nog steeds als het begluren van een flatgebouw, waarin in sommige appartementen het licht aangaat, en dan weer dooft. En er wel een vermoeden bestaat van wat daar plaatsvindt — ook al omdat het in dezelfde appartmenten op vergelijkbare momenten druk wordt — maar er tegelijk niet meer dan dat vermoeden is.
RSS feeds