Breasts ~ Florence Williams

► door: A.IJ. van den Berg

Borstvoeding geven, is ontgiften. Want helaas lijken de borsten van een vrouw wel gemaakt om allerlei rotzooi uit de directe omgeving voor altijd op te slaan. Tot het moment dan dat de troep geloosd kan worden — wat bij veel vrouwen nooit aanbreekt.

Florence Williams stelt daarom dat er heel weinig fantasie nodig is om nare SF te schrijven, waarin alle eerstgeborenen enkel nog dienen om hun moeder weer gezond te maken. Zoals de eerste pannenkoek van een baksel ook altijd mislukt, en dan weggegooid wordt.

Nu al is duidelijk aan sommige zeezoogdieren — die aan de top staan van een nog grotere voedselpiramide dan ons — dat de voortijdige mortaliteit onder eerstgeboren 70% hoger ligt dan die van latere worpen is.

Breasts is kortom lang altijd niet het meest vrolijke boek om te lezen. Wel acht ik het een noodzakelijk boek. Waar mannen evengoed kennis van zouden moeten nemen als vrouwen.

Al was ik al verkocht toen Florence Williams vrijwel meteen aankondigde een onderwerp te gaan behandelen waar amper kennis over bestaat. Ik houd nu eenmaal van boeken die helder uitleggen hoe weinig wij weten.

Er bestaan alleen wel verschillende heel duidelijke statistieken op het moment. De menarche, en daarmee de borstgroei, komt steeds vroeger bij meisjes. Vrouwen hebben ook grotere borsten dan decennia terug. En borstkanker komt aanzienlijk vaker voor dan vroeger — waarbij landen als Nederland en de VS wel uitzonderlijk slecht scoren.

Tegelijk blijkt dat ondanks alle technische hulpmiddelen van het moment dat de voornaamste anatomische kennis over wat borsten zijn 170 jaar oud is.

Nu pas wordt onderzoek gedaan naar waaruit borstvoeding precies bestaat. Waarbij onder meer suikers gevonden zijn die niemand ooit eerder had aangetroffen. Suikers bovendien die baby’s niet eens verteren kunnen, maar die dan dienen om nuttige bacteriën — die eveneens in de melk zitten — van krachtvoer te voorzien als ze hun strijd voeren om een goede darmflora aan te maken in de gastheer.

Maar met alle goeds komt er dus ook gif mee uit de moeder. In de borsten verzamelt zich van alles; dus zijn het ook gifdepots.

Waarbij zij opgemerkt dat de kindjes die enkel de fles kregen hun achterstand op dit gebied gauw inlopen. In elk huishouden worden zo veel kunststoffen gebruikt, alleen al om voedsel of drinken in te verpakken, dat allerlei schadelijke moleculen vanzelf het lichaam binnen komen.

Ook komt die vroegere en grotere borstgroei niet door schadelijke stoffen alleen. Kunstlicht is van invloed gebleken. Mensen in de Westerse wereld eten bovendien te veel.

En de toename van borstkanker komt waarschijnlijk ook doordat vrouwen zo veel vaker menstrueren dan de evolutie voor hen bedacht had — Williams noemt een getal van vierhonderd maal op een leven. Dat is vier keer meer dan in de tijd dat wij jagers/verzamelaars waren. Toen de levensverwachting een stuk lager lag, en er veel minder tijd zat tussen de eerste menstruatie van vrouwen en hun eerste zwangerschap.

Want zwangerschappen beschermen een lichaam dan weer tegen kanker. Vooral onder bijvoorbeeld nonnen kwam altijd al borstkanker voor; wat verduidelijk dat de natuur niet altijd vriendelijk is voor wie heel elementaire biologie negeert.

Breasts toont verder aan hoe weinig wij in detail weten van hormonen — omdat het weinige dat wel bekend is al schrik aanjaagt. Lichaamsvet is als een derde eileider, schrijft Florence Williams terloops; om te illustreren wat overgewicht zoal voor het hormonale evenwicht in een lijf betekent.

Breasts is ook typisch een boek dat mij als lezer overdonderde; omdat de tekst zo veel maatschappelijke vragen oproept, dat ik als individu machteloos lijk. Of hoogstens als enkeling wat babystapjes maken kan; door de bakker voortaan te vragen mijn gesneden volkoren in papier te verpakken in plaats van een plastic.

Dus kan ik hoogstens over dit boek oordelen dat iets meer aan cultuurgeschiedenis de uitgave nog completer had gemaakt. Ik kan toch niet alleen staan in mijn leedvermaak dat mannelijke kunstenaars er altijd zo merkwaardig slecht in zijn geweest om tieten te tekenen?

Want het lijkt me illustratief dat er altijd zo slecht gekeken is naar borsten.

Florence Williams, Breasts
A natural and unnatural history

338 pagina’s
W.W. Norton & Company, 2012

[x]opgenomen in het dossier:


© Boeklog 2005-2019. Alle rechten voorbehouden