Required Writing ~ Philip Larkin
Er zijn Larkin-liefhebbers die het proza in Required Writing minstens zo vaak opslaan als zijn poëziebundels. Ik zit niet zo in elkaar. Required Writing bekeek ik voor het laatst in 1999 — het jaar van deze aankoop; via internet.
Overigens was zo bezien 1997 het jaar van de grote bevrijding voor mij op boekengebied — omdat de ontluikende handel online voor mij ineens duizend malen meer titels bereikbaar maakte dan voorheen, en ik daarbij zelfs geen tussenhandelaar meer nodig had.
Required Writing stond toen al op het verlanglijstje van boeken die ik per se wilde hebben. Er was alleen een Amerikaanse heruitgave voor nodig om mijn thuisbibliotheek dat kleine stukje verder te vervolmaken.
En sommige boeken koop je wel degelijk met als reden om ze elk moment op te kunnen slaan. Zeker als ze al eens eerder werden gelezen.
Deze bundel bevat de beste gelegenheidsteksten die Philip Larkin publiceerde, en daarbij zijn twee interviews opgenomen; waaronder dat uit Paris Review. Later is overigens nog eens een tweede oogst verzameld van vergelijkbaar materiaal, onder de titel Further Requirements.
Bij de eerste lezingen was ik vooral in het autobiografische materiaal geïnteresseerd. Larkin beschreef daarin onder meer hoe hij tijdens de oorlog bibliothecaris werd, want het leger had hem afgekeurd om zijn slechte ogen, en hoe dat beroep hem steeds beter ging bevallen.
Ik merkte nu vooral in zijn opvattingen over literatuur geïnteresseerd te zijn — die telkens in kleine doses worden aangeboden. Voor het grootste gedeelte bestaat deze verzamelbundel uit boekkritieken, over poëzie zowel als proza. Is er ook nog een klein bloemlezinkje uit zijn stukken over jazz.
Larkin debuteerde als romanschrijver. Hij schreef zelfs twee romans, om vervolgens voor altijd in de derde te blijven steken — althans, dat is het officiële verhaal. Onder schuilnaam had hij toen namelijk al meerdere fantasietjes over lesbische kostschoolmeisjes geschreven.
Zijn verklaring dat het met het proza niet meer lukte, terwijl hij wel nog poëzie kon schrijven, was simpel.
Romans gaan over andere mensen.
Gedichten gaan allereerst over de dichter zelf.
En bij Philip Larkin mankeerde het uiteindelijk aan kennis over andere mensen, zo meende hij. Wellicht door een gebrek aan belangstelling, denk ik dan.
Dus zijn aan Larkin’s kritieken niet eens alleen de oordelen interessant, over de romans en dichtbundels besproken. Tussendoor, en bijna terloops, komen uit dit boek toch ook stevige ideeën naar voren. Zoals dat er over poëzie eigenlijk niet te praten is. Poëzie lees je.
Toen Philip Larkin eens jurylid was bij een gedichtenwedstrijd hadden gedienstige geesten alvast de beste inzendingen voor hem geselecteerd. Waardoor hem opviel dat daar geen enkel gedicht bij was dat over de liefde ging, of de natuur. Wat hij jammer vond, want daarbij was vast poëzie geweest die hem wel had gelegen.
Ik meende altijd veel ideeën over de roman van Larkin te hebben geleerd — uit dit boek — alleen was dat toch niet waar. Daar zijn andere critici voor verantwoordelijk geweest. Randall Jarrell wellicht.
Waar Larkin dan weer wel aan heeft bijgedragen, moet het besef zijn dat literatuur niet iets is om met dodelijke ernst te bekijken. In zijn recensies staat vrijwel altijd wel ergens een onderkoeld grappige opmerking. Helemaal in het werk vanaf 1965 — zoals ik eerder opmerkte — omdat hij toen eindelijk begrepen had dat dit schrijfwerk leuker werd als hij er zelf lol aan probeerde te beleven.
Dan ook lijkt het te besef te zijn gerijpt over wat hij eerder al meldde over kranten en tijdschriften — dat die altijd weer volgeschreven moeten worden. Dit benul maakte zijn eigen teksten losser.
Blijft alleen staan dat Larkin meteen al aangeeft dat voor al deze redes, voorwoorden, en kritieken hij er nog zeven keer meer had kunnen schrijven. Maar dat hem vaak de lust ontbrak om in te gaan op alle verzoeken.
Helaas.
Philip Larkin neemt verzameld dus niet heel veel plankruimte in bij mij thuis. Wat tegelijk ook betekent dat er weinig werk van een mindere kwaliteit is daarbij.
* ziet ook het dossier Philip Larkin op mijn andere weblog, met gedichten, beeld, en geluid
Philip Larkin, Required Writing
Miscellaneous Pieces 1955-1982
328 pagina’s
The University of Michigan Press 1999, oorspronkelijk 1983
© Boeklog 2005-2019. Alle rechten voorbehouden
7 commentaren
boeklog.info op 8 december 2014 @ 17:01:49
Ook ik ken Arts & Letters Daily. U hoeft hier niet elke link te posten die Arts & Letters Daily eerder in de week toevallig plaatste over een auteur waarover ik het ook heb. Helemaal niet als dat verder zonder toelichting gebeurt.
bas op 9 december 2014 @ 11:27:02
Het idee is dat het aardige aanvullingen zijn op uw stukje voor wie verder zou willen lezen, hetgeen nog maar te bezien valt want de teleurstelling en vermoeidheid druipt meestal van uw bijdragen af, wat de vraag oproept: waarom nog verder gegaan met dit weblog? Het lijtk wel een traag sterfhuis, wat op zich nog een aardig prjoect zou kunnen zijn om te volgen maar het is langzamerhand wel een heel erg bekende riedel dat men u niks maar wijzer kunt maken. Daarom zijn de stukken zoals op Arts & Letters vaak wel zo boeiend. Succes joh!
boeklog.info op 9 december 2014 @ 14:42:31
1] U kunt HTML gebruiken in de reacties. Pure en lange URL’s plempen zonder commentaar is én lelijk, en onbeleefd. Zo’n hyperlink is vrijwel altijd binnen de kortste keren rot, en daarmee nietszegggend. Bovendien zien comment-spammers in zulke wel goedgekeurde links reden om dit weblog met hun plagen te blijven bestoken. Boeklog weigerde alleen in december al meer dan 500 spamberichten in de commentaarvelden.
2] Ik betreurde het tijdelijke verscheiden van Arts & Letters al in 2002. Vaste lezers van boeklog kennen deze site ook.
3] U bent geen vaste lezer, want ware u dat geweest, dan had u geweten dat 2014 het laatste jaar is van boeklog regulier formaat. Dit maakt uw reacties al helemaal ‘drive-by shootings’; oftewel hufterig gedrag.
Het is dat ik tegen censuur op bijdragen van anderen ben.
bas op 10 december 2014 @ 12:03:06
no hard feelings, maar van echt veel reflecterende beschaving, innerlijke harmonie en levensrust getuigt uw toelichting nou helaas niet. En dat na jaren van tot u nemen van zo veel cultuur, kennis en analyse. Best teleurstellend. Ik wens u niettemin een milde, voldane levensavond en dank voor alle jaren arbeid en inspanning aan uw boeklog. Dat we er allemaal een beter mens van zijn geworden!
Pim Derks op 10 december 2014 @ 12:37:13
Nog nooit hier op “aanbevolen” geklikt, bas?
RSS feeds
bas op 8 december 2014 @ 14:20:31
http://www.washingtonpost.com/entertainment/books/book-review-philip-larkin-life-art-and-love-by-james-booth/2014/11/26/28c7b596-70fe-11e4-ad12-3734c461eab6_story.html