Poems ~ Philip Larkin
Van sommige boeken spijt het me dat ik ze ooit kocht. Doorgaans zijn dat dan verzamelwerken. Waarbij mijn weerzin dus niet eens de inhoud per se betreft. Er klopt dan simpelweg iets niet aan de omvang van zo’n uitgave, of het papier, of iets minder goed benoembaar anders.
Zo bezit ik van de Engelse dichter Philip Larkin de Collected Poems, in de uitgave uit 1988, die samengesteld werd door Anthony Thwaite. En wat Thwaite deed met dat boek indertijd was meteen al omstreden. Hij bracht er alle tot dan bekende gedichten in samen van Larkin, gepubliceerd en ongepubliceerd, en plaatste deze in chronologische volgorde. Daarmee werd bijvoorbeeld de ordening losgelaten van de bundels die tijdens Larkin’s leven verschenen.
Nooit heb ik dat verzamelwerk als een prettig boek ervaren — éen om telkens even ter hand te nemen, om dan een gedicht op te zoeken dat inmiddels al een oude vriend was. En om dan toch ook verrast te worden door veel minder bekende regels op de bladzijden in de buurt.
Het duurde sinds 1988 even, maar ondertussen zijn er meerdere uitgaven beschikbaar met het verzamelde werk van Larkin; met net wat verschillende ordeningen. Wie wil kan er zelfs éen krijgen met alle schetsjes en onafgemaakte gedichten erbij.
Ik zal geen van die boeken kopen.
Mijn ideeën in het algemeen over het boek als bezit zijn ook veranderd sinds 1988.
En ik besef dat ik voor mijn manier van poëzie lezen het meest zou hebben los aan de vier oorspronkelijke bundels die verschenen tijdens het leven van Philip Larkin [1922 — 1985]. Alleen is zijn debuut niet vreselijk interessant, en ken ik de regels van vele gedichten uit de overige drie bundels al heel lang uit het hoofd.
Sinds opnamen ontdekt werden waarop Larkin zijn poëzie voordraagt, hoor ik veel van die stanza’s zelfs in zijn stem.
Moest ik wel toegeven dat zo’n oerbundel misschien toch een eigen bewegingsritme heeft, daarin aangebracht door de auteur, waardoor de poëzie daarin wellicht onderling nog verbindingen maakt die mij altijd zijn ontgaan. Dat zij dan zo.
Wilde ik wel nog eens de bloemlezing inzien die Martin Amis maakte uit Philip Larkin’s gedichten. Amis kende Larkin. Zijn vader was zeer goed met hem bevriend. En dat zal ook een reden zijn geweest voor de uitgever om hem dan deze keur uit het werk te laten samenstellen. Faber and faber geeft in deze reeks doorgaans boeken uit waarin een dichter uitlegt wat hem of haar zo aantrok in het werk van een illustere voorganger.
De introductie die Martin Amis schreef over Larkin bleek ik evenwel al te kennen.
En ook de selectie uit het werk verraste me niet. Amis zag al evenmin veel in die eerste bundel, The North Ship, terwijl hij de laatste, High Windows, bijna in zijn geheel opnam. Zo kan ik ook bloemlezen.
Maar Larkin’s canonische oeuvre is misschien wel te klein ook, om daar nog eens het beste uit te willen selecteren.
Dat zo veel anderen zich vervolgens geroepen voelden om nog eens toe te voegen aan die verzameling van die drie haast perfecte bij leven afgeronde bundels, met hun geringe tal gedichten, is misschien wel begrijpelijk. Ergernis wekt dat inbrengen van al die valse lucht dus toch ook.
RSS feeds