Further Requirements ~ Philip Larkin
De dichter Philip Larkin [1922 – 1985] stelde nog tijdens zijn leven een eigen selectie samen uit het losse schrijfwerk dat hij zoal had gedaan; dat meestal bestond aan kritieken voor kranten. Deze bloemlezing kreeg de titel Required Writing. En daar spreekt uit dat veel van het geschrevene met frisse tegenzin was gemaakt. Zonder opdracht was het er nooit gekomen.
En er waren nog meer, veel meer, van die krantenstukken. Dus verscheen in 2001 deze postume bundel. Further Requirements. Waarin ook interviews zijn opgenomen, en uitgeschreven radio-optredens.
Mij is indertijd om éen of andere reden die hele uitgave ontgaan. Terwijl Larkin als dichter toch een held van me blijft. Maar gelukkig komt het met boekuitgaven inmiddels niet meer op een jaar aan, voor ze onvindbaar worden.
Zelden zal ik dit jaar zo naar de komst van een besteld boek hebben uitgekeken. Terwijl ik inmiddels toch zou moeten weten dat zo’n postuum boek met mengelwerk nooit met al te hoge verwachtingen bekeken moet worden.
Tegelijk werd ik nog niet eens in mijn verwachtingen teleurgesteld ook. Larkin bleek alleen om heel andere redenen interessante dingen te hebben gedaan dan gedacht. De interviews of uitgeschreven radiopraatjes zeiden me allemaal betrekkelijk weinig. Daar lijkt Larkin inderdaad de beste al tijdens zijn eigen leven van te hebben gepubliceerd, in die Required Writing.
Evenmin waren nu nog de poëzierecensies uit de jaren vijftig en begin jaren zestig heel interessant, dan meestal geschreven voor The Manchester Guardian.
Maar het is in dit boek net of hij ergens halverwege de jaren zestig ontdekt: als ik dit werk dan toch moet doen, dan kan ik er ook beter maar lol aan beleven. En vervolgens staan in de recensies altijd treffende oneliners.
Het dodelijkst is Larkin meestal in de terzijdes. Als hij een biografie over Cyril Connolly recenseert, geeft hij ook eenregelige oordelen over de boeken van de geportretteerde schrijver.
The Unquiet Grave (1944), though respectfully received, staggered alarmingly between the pretentious and the ludicrous (‘The object of Loving is to end Love’, etc.). [350] 1
Ook begint hij dan zijn stukken weleens met een prettig vooroordeel dat verder nergens in een vervolg krijgt, maar wel meteen de toon zet:
I wonder if I am alone in finding the notion of conventional love poetry a little dated at present. After all, it’s the orgasm we are interested in now; and if the nuclear family is under fire as socially undesirable, what about the nuclear couple? Almost élitist wouldn’t you say? [274]
Larkin kreeg nogal wat poëziebloemlezingen te bespreken, en het is knap hoe hij zich daar dan meestal uit redde, door over het onderwerp van de bloemlezing te schrijven, en slechts zijdelings over de selectie.
Verder viel op dat het hem niet te min was om bestsellertjes te bespreken. Eén recensie is gewijd aan de laatste James Bond-boeken van Ian Fleming. Twee keer recenseerde Larkin een thriller van Dick Francis. En dan waren dat niet de beste boeken uit dat oeuvre, de rest was wel zeer goed:
The temptation, already hinted at, for Francis to become ‘a real novelist’ must be very strong. Let us hope he resists it; he is always twenty times more readable than the average Booker entry. [329]
En goed, dan bespreekt Larkin in de loop van de decennia ook wel zeven keer een boek van zijn vriend Betjeman. En dan werkt deze herhaling in zo’n boek als dit niet, omdat zijn oordeel over diens poëzie niet verandert, en de bewondering slechts lijkt te groeien.
Further Requirements is geen boek om van kaft tot kaft te lezen, en waarschijnlijk alleen interessant voor de diehard fans. Alleen hoor ik daar voor de verandering ook eens bij.
RSS feeds