Geschiedenis van het kind ~ C. John Sommerville
Een boek dat het verleden onderzoekt door enkel naar een deelonderwerp te kijken, verschuift al gauw wat in mijn ideeën over de geschiedenis. Kun je nog zo zeer geschiedenis hebben gestudeerd. Uitgeleerd ben je nooit. Altijd heeft er wel iemand dieper gekeken. Steevast zijn er nieuwe feiten te leren.
Toch viel Geschiedenis van het kind van C. John Sommerville wat tegen — en niet eens omdat ik al eens eerder een boek over krekt hetzelfde onderwerp las.
Sommerville behandelde de hele westerse geschiedenis, in een relatief gering tal pagina’s. Dus moest hij zich wel aan de grote lijnen houden. Wat niet per se het probleem was.
Mij kwamen daarbij domweg te weinig nieuwe tekenende details voorbij.
Ik heb bijvoorbeeld nog altijd vragen over initiatierites — over wat verschillende samenlevingen achtereenvolgend als het moment hebben gezien dat een kind geen kind meer was. Ook al omdat uit oude rechtspraak dan weer bekend is dat mannen van middelbare leeftijd zeker nog ‘jeugdige onbezonnenheid’ konden aanvoeren als verzachtende omstandigheid.
De geschiedenis van hoe we met kinderen omgaan, is misschien ook wat anders dan alle andere soorten geschiedenis, omdat er zo veel levende relicten aan oeroud gedrag bestaan, elders. Het idee dat alleen jongetjes ertoe doen, en meisjes enkel vervelend veel geld kosten, leeft verderop in de wereld nog volop. Bijvoorbeeld. Wat het meteen toch net wat minder interessant maakt dat de oude Grieken zoveel van hun dochters vermoordden, en hoogstens éen meisje hielden; als een soort huisdier.
Dus eis ik waarschijnlijk van auteurs over dit onderwerp dat ze mij niet alleen vertellen wanneer meisjes in mijn land voor het eerst als echte mensen werden aangezien. Wat altijd korter geleden zal zijn dan gedacht. Ik hoop daarbij wellicht ook op iets van een verklaring.
Kan Cas Wouters’ theorie dat er eerst vrouwenemancipatie nodig was, voordat er zoiets als een eigen jeugdcultuur kon ontstaan, ondertussen mijn ideeën over dit onderwerp hebben gekleurd.
Deze versie van de Geschiedenis van het kind is naast een vertaling ook een bewerking van het origineel. Waar gewenst, zijn passages toegevoegd in de lopende tekst over hoe kinderen behandeld werden in de Nederlanden.
Dat stoorde niet. Zo veel is er niet toegevoegd.
Wel was wat merkwaardig dat de bewerker de oer-auteur verwijt wat te moraliserend te zijn af en toe.
Of hoe deze klaagt dat aan de Amerikaanse flair om zulke overzichtwerken als deze te durven schrijven toch ook het nadeel kleeft dat het verleden daarmee zo makkelijk sterk vereenvoudigd wordt.
RSS feeds