Eetclub ~ Saskia Noort

► door: A.IJ. van den Berg

Een spannend boek hoeft slechts éen ding te hebben. Zo’n boek moet met een opening komen die staat. Waarin dan een probleem ontvouwd wordt dat dadelijk intrigeert, en daarmee de lezer direct zo’n tekst in sleept.

Geen betere reden om ook de volgende bladzijde weer om te slaan dan brandende nieuwsgierigheid naar hoe het verder gaat. Zo lang die vraag leven blijft, wordt door gelezen. Mogen de passages met back-story nog zo veel ruimte innemen.

Mede daarom viel De eetclub van Saskia Noort me tegen. Deze roman was mij lang niet strak genoeg. Het boek begint bijvoorbeeld al met te veel personages ineens. De lezer ziet zich meteen geconfronteerd met vijf verschillende echtparen, heeft daarmee direct tien namen te onthouden, en dat is domweg een wel erg grote menigte. Tenzij de schrijver al deze mensen vlot in een paar pagina’s memorabel weet te maken.

Dat gebeurde niet. Als er ook iets opvalt aan Saskia Noort’s tekst is dat ze wel benoemt, maar zelden beschrijft. Echt tekende details missen nogal eens.

En zo’n duidelijk tekening kon waarschijnlijk niet eens gegeven worden in het begin, want die vijf echtparen vormde nu net een eetclub om wat ze gemeenschappelijk hadden met elkaar. Alle vijf import van buiten in een rustig dorp, waardoor ze er nooit echt bij hoorden. Alle vijf op dat moment op hun manier succes aan het oogsten. Financieel.

Maakt dan zelfs niet uit dat er al meteen éen man dood is. Zo’n man moet nog een geschiedenis krijgen in het boek. Motieven gaan er komen om te verklaren waarom die dood zo niet kan. Dus is zelfs de dode nog een personage van belang.

De eetclub is éen van de best verkochte Nederlandse boeken van deze eeuw. De roman beleefde inmiddels 63 drukken, en verkocht ruim 500.000 exemplaren. En zo veel publiek enthousiasme moet wel ergens op stoelen.

Ik kwam dit boek nooit echt in — vond het zelfs duidelijk een vroeg boek, van een niet altijd even handig opererende auteur; het was ook pas haar tweede roman — en had daarom ruimte genoeg in mijn hoofd over om me af te vragen wat al die kopers dan wel in De eetclub hebben gezien.

En dat kan dan best de tijdsgeest zijn geweest, zoals de schrijver Kluun suggereert in het voorwoord. Rond de eeuwwisseling was er in Nederland even sprake van hoogconjunctuur. Nogal wat mensen kochten grote huizen, en reden rond in overdreven grote auto’s. En dan is het altijd fijn dat een schrijver laat zien dat zulke mensen daar helemaal niet gelukkig van hoeven te worden. Dat ook de nieuwe rijkaards problemen hebben; zoals beroerde huwelijken; waarin naar buiten de schijn wordt opgehouden.

Inmiddels bestaat er een vervolg op De eetclub, getiteld Debet. Dat boek verscheen in 2013. Het volgt grotendeels dezelfde cast op het moment dat hun financiële voorspoed in een crisis is omgeslagen. En Debet zou dus onder meer de bevestiging kunnen geven van mijn veronderstelling dat De eetclub een vroeg boek is.

Timing aanleren kost tijd. Zelfs de enige auteur van wie ik moeiteloos alle thrillers herlezen kan, Dick Francis, had meerdere boeken nodig voor dat schrijven van hem echt wat werd.

[is vervolgd]

Saskia Noort, De eetclub
251 pagina’s
Anthos 2013, oorspronkelijk 2004

[x]