Invasie op het eiland ~ Marten Mantel

► door: A.IJ. van den Berg

War of the Worlds bestond al even. H.G Wells beschreef in 1898 al wat er gebeurde als onze planeet bezet wordt na een invasie van buitenaards leven.

Of dan was er Albert Camus, die in De pest vastlegde wat er een stad gaat spelen die door een ramp van de buitenwereld wordt afgesloten.

En dan gaat het te ver om het verhaal in Invasie op het eiland ogenschijnlijk een kruising te noemen van de klassieke meesterwerken War of the Worlds en De pest. Alleen speelt in deze roman wel dat buitenaardse wormwezens plotseling Texel gaan bezetten, en daarnaast nog alle andere Waddeneilanden. En dat de bewoners daarop niet kunnen vluchten, en daarom telkens de confrontatie met de wormen moeten aangaan — met schijnbaar vreselijke gevolgen.

Uiteindelijk blijkt misschien dus weer dat er slechts een heel beperkt aantal verhalen bestaat. Waarop een auteur weinig anders rest dan alles nog eens op eigen manier te vertellen.

Marten Mantel was al een internetfenomeen lang voor hij deze debuutroman uitbracht. Daarbij blonk hij dan vooral uit in klein en absurd sociaal commentaar; vaak door te tonen wat er raar was aan een trend die dan toevallig even speelde.

En het zijn vooral de commentaartjes die hij inbracht in de roman die er voor mij de aardigheid aan gaven. Het boek is ook eigen genoeg, daar zat het probleem niet.

Zoals de buitenaardse wezens bijvoorbeeld de mensheid beschrijven… Of wie zij zien als hun allergrootste vijand…

Nu goed, hun onderhandelaar werd prompt na het verlaten van zijn ruimtetuig doodgeschoten door een generaal van het Texelse leger. Nog voor het wezen duidelijk had kunnen maken waarom het gekomen was. Vijandigheid, en daarmee een zwart-wit tegenstelling, bestond er al vanaf het begin; en de mensheid begon.

Is ook het einde van de roman verrassend, omdat alles toch net anders in elkaar steekt dan het de hele uitgave leek.

Ik las dit boek alleen eerder uit ondanks alles, om die humoristische terzijdes misschien, dan dat ik deze roman op zich nu kwaliteit vond hebben.

En waar zaten dat gebrek dan in? In de zichtbare onervarenheid van de schrijver met een werk van een langere adem? De problemen in de timing? Het gebrek aan strakheid?

Ik vermoed dat de schrijver te kort schiet doordat hij nooit een duidelijke keuze maakte in wat voor verhaal hij nu eigenlijk vertellen wilde. Satirische SF bestaat absoluut, met The Hitchhiker’s Guide to the Galaxy als misschien wel bekendste voorbeeld. Alleen bleef Marten Mantel vergeleken met Douglas Adams nog te angstig dicht bij de bestaande werkelijkheid.

De eerder genoemde invasie van buitenaards leven in War of the Worlds dan weer is aanzienlijk indrukwekkender, omdat in dat boek, of hoorspel, de hele wereld eraan lijkt te gaan. Maar in Invasie op het eiland bestaat er buiten Texel domweg geen wereld. Dat houdt het speeldveld wat klein.

Marten Mantel, Invasie op het eiland
144 pagina’s
Lebowski, 2013

[x]opgenomen in het dossier:


© Boeklog 2005-2019. Alle rechten voorbehouden