Minister ~ Jo Ritzen

Ritzen was namens de PvdA minister voor onderwijs in de kabinetten Lubbers iii en Paars i. Dit boek verscheen al snel na zijn vertrek uit de politiek, en helaas komt dat de inhoud niet ten goede.

Er wordt weleens geklaagd, en volgens mij terecht, dat er geen interessante memoires verschenen van Nederlandse politici. Anders dan bijvoorbeeld de Britten wel lukt. Maar goed, in dat House of Commons debatteren ze ook al zo veel beter.

Dus, welke criteria moeten dan gelden om de terugblik van een bewindsman te beoordelen?

Ritzen heeft zijn boek opgezet als een soort cursus voor komende ministers. Aan het eind van elk hoofdstuk staan de leermomenten zelfs even samengevat. Daarbij is hij onverbloemd trots op wat er onder zijn leiding allemaal tot stand is gebracht, zonder dat hij er nu echt op ingaat wat die beleidswijzigingen dan waren, of waarom zulks nodig was.

Dit gebrek aan context is nogal pijnlijk. Van autobiografie verwordt dit boek al snel tot autohagiografie, waardoor ik alle aandrang verlies om Ritzen nog serieus te nemen.

Maar wat me vooral zal bijblijven aan dit boek, is de teleurstellende wetenschap dat die ministerraad meestal niet veel meer doet dan pokeren om geld. Waarbij de minister van Financiën croupier is, en de andere bewindslieden nogal bezeten spelers zijn; tuk op het eigen gewin, en zonder al te veel visie waar het algemeen belang nu toch het best mee gediend zou zijn.

Maar ja. Visie tonen is ook levensgevaarlijk in een polderdemocratie, omdat visie altijd met verplichtingen komt. En pappen en nathouden heeft al honderdvijftig jaar redelijk gewerkt, dus waarom zouden we hier ooit anders?

Jammer dat dit boek me alleen maar bevestigde in dit vooroordeel.

Jo Ritzen, De minister
Een handboek
223 pagina’s
Uitgeverij Bert Bakker © 1998

[x]opgenomen in het dossier: Nederlandse politici