Fear ~ Corey Robin
Eerder heb ik op mijn andere weblog nog eens tussendoor de notitie ‘Anatomie van de angst‘ opgeschreven. Dat was een bescheiden poging om snel even hardop denkend aan te geven waarom bijvoorbeeld Geert Mak tekortschoot, in diens pamflet Gedoemd tot kwetsbaarheid.
Ook bij dit boek, van een Amerikaanse politiek wetenschapper, zou ik hier als reactie die ‘Anatomie van de angst’ licht bewerkt kunnen herpubliceren. Al heeft Fear voor mij wat andere problemen.
Goed eraan is wel dat Corey Robin angst als beheersmechanisme breder ziet dan alleen een politiek machtsmiddel. Hij geeft ook tal van treurige voorbeelden van wat werknemers in de VS zich laten welgevallen, om hun baan maar niet te laten verliezen.
Het idee dat arbeidsters in sommige fabrieken incontinentieluiers moeten dragen, omdat toiletbezoek hen verboden is, hakt er wel in. Helemaal in de wetenschap dat het eigenlijk nog erger is. Incontinentieluiers zijn vaak te duur, en door de alternatieven krijgen de vrouwen allerlei ontstekingen en andere narigheid.
Fear deugt daarom in de voorbeelden die Robin geeft, van hoe angst gedrag kan vormen. Maar dit gebeurt helaas pas in het tweede gedeelte, als het een sterk verdunde politieke filosofie mengt met een sociaal-economische geschiedenis van de VS van de laatste 120 jaar.
Voor pagina 160 slaagt het boek er voor mij niet in om de transitie te maken van de politieke filosofie die het biedt, naar de praktijkvoorbeelden die er later inkomen. Tussen beide mist er iets.
Het grootste gedeelte van Fear gaat over de ideeën van Hobbes, Montesquieu, Tocqueville, en Hannah Arendt. En het boek blijft me uiteindelijk te veel op ijle hoogten hangen, in de door die denkers geopperde luchtbel aan abstracties. Daarvan kan ik me voorstellen dat die ijle hoogten het overzicht op de wereld daaronder kan verbeteren, tegelijk zijn haast alle genoemde ideeën totaal speculatief, spreken sommige elkaar tegen, en worden ze daarmee onbewijsbaar.
De betekenis van angst als middel van machthebbers, of lobbyisten, of verzekeringsmaatschappijen, om gedrag van anderen te sturen, is immens. Dit boek slaagt er wel in iets van die betekenis te tonen. Maar bij mij riep het meer vragen op dan het beantwoordde.
RSS feeds