Quotable Cyclist ~ Bill Strickland ed.

► door: A.IJ. van den Berg


Waarom levert het wielrennen interessantere uitspraken op dan het hardlopen? Ik vind het nogal verbazingwekkend dat de verschillen tussen twee vergelijkbare boeken zo groot zijn. The Quotable Cyclist is aanmerkelijk beter dan The Quotable Runner.

Het lijkt alsof het hardlopen nooit meer over het allereerste verhaal is heen gekomen, uit het jaar 490 voor Christus. Pheidippides liep toen van Marathon naar Athene om de overwinning op de Perzen te melden, en viel daarna dood neer.

Νενικήκαμεν.

Beter zou het drama daarna niet meer worden.

Het wielrennen leent zich daarentegen wel voor moderne legenden. Zelfs al worden de meest heroïsche eendagswedstrijden niet meer gereden, als Bordeaux – Parijs, de Tour de France bestaat nog altijd wel; met zijn ellendige bergen, en zijn teveel aan etappes. Het lijden daarin is groter, veel groter dan in een marathon die voor de snelste lopers maar iets meer dan een uur of twee duurt.

Veel wielerwedstrijden zijn ook ontstaan om de organiserende krant iets exclusiefs te geven om over te schrijven.

En misschien heeft de fiets nog altijd wel dat positieve imago uit de negentiende eeuw mee; toen de mens voor het eerst iets bezat om op eigen kracht hoge snelheden mee te behalen.

Lopen houdt toch iets plebejisch.

Zelfs een scheef tegen een lantaarnpaal hangende fiets is nog een bezit.

Neemt niet weg dat niets in The Quotable Cyclist verwijst naar hoe ik de fiets het meest gebruik. Voor mij is het vaak allereerst een boodschappenkarretje, om snel nog even melk te halen in de supermarkt. Nauwelijks de stof waar dromen van gemaakt worden.

Voor Amerikanen geldt deze bedenking niet. De fiets is daar zoiets als een surfplank hier; een middel ter ontspanning. Niet iets om enkel van A naar B te reizen, en dan weer terug. Hobbygereedschap. En aan iets dat zo weinig noodzakelijk is, kleeft dan direct al wat verhevens. Het gebruik is een bewuste keuze, maar niet éen uit noodzaak, en die keuze dient daarom te worden verdedigd. Zoals altijd gaat dit dan het best door een beetje uit de hoogte te doen; door anderen het gevoel te geven dat ze iets missen.

Tegelijk tonen bundels als deze ook meteen de grote beperkingen van taal aan, en de vormen die er inmiddels zijn om die taal te gebruiken.

I have started many stories about bicycle racing but have never written one that is as good as the races are both on the indoor and outdoor tracks and on the road.

De betekenis van Hemingway’s verzuchting is elke maandag goed te zien in de courant. Sportjournalisten hebben allang geleden de pretentie opgegeven objectief verslag te doen van een wedstrijd. In plaats daarvan worden een soort recensies geboden. Tal van sportverslagen zijn onbegrijpelijk voor wie de wedstrijd niet al gezien heeft, op televisie. Het is of journalisten er voetstoots vanuit gaan alleen lezers te krijgen die het onderwerp toch al interesseerde.

Omgekeerd staat er dan niets in dat iets toevoegt aan wat mij al bekend was. Daarom kan ik de sportkaternen haast altijd ongelezen terzijde leggen.

Maar waarom vind ik dan toch zo belangrijk dat sporten als het wielrennen, of de atletiek, beschreven worden op een manier die wat extra’s brengt?

Ik heb toch ook al eens opgemerkt — in een logje over een pretentieus kutboek van Dirk van Weelden — dat de betekenis van iets heel treffend is aan te geven, door het er juist niet over te hebben.

De waarde van het hardlopen voor iemands leven is te illustreren door tientallen wedstrijdverslagen te schrijven. Tegelijk kan hetzelfde effect veel effectiever, en een stuk minder saai, bereikt worden door te vertellen hoe erg het is als het lopen niet meer kan. Of mag. Dit is nota bene de oudste kunstgreep uit al die millennia literatuur. Geen liefde groter en indrukwekkender dan de gedwarsboomde liefde.

En toch zoek ik misschien wel vergeefs naar iets dat taal maar moeilijk kan overbrengen.

Lezen is natuurlijk ook een merkwaardige activiteit. Het mooiste lezen laat me vergeten een lijf te bezitten. Bij het mooiste lezen bestaat er anders niet dan het boek.

Dus is het raar om van The Quotable Cyclist of The Quotable Runner te verlangen dat die iets unieks verwoorden over een lichamelijke activiteit, terwijl zulke boeken de kwaliteit moeten hebben om tegelijk mijn directe besef uit te schakelen een lichaam te hebben.

Bill Strickland ed., The Quotable Cyclist
Great Moments of
Bicycling Wisdom, Inspiration and Humor

359 pagina’s
Breakaway Books, 1997

[x]opgenomen in het dossier: ,

nauw gerelateerd op boeklog:


© Boeklog 2005-2019. Alle rechten voorbehouden