Rattle Bag ~ Seamus Heaney and Ted Hughes (eds.)

Sommige bloemlezingen zijn als verplichte lijstjes van wat iedereen moet kennen. En zoals uitgebreid verwoord in mijn bezwaren tegen de geschiedeniscanon, voor mij zijn zulke lijstjes de dood in de pot. Bloemlezers moeten in de eerste plaats enthousiasmeren, en de lezer een nooit vermoede rijkdom tonen van wat er allemaal is. Hoe subjectiever er daarbij te werk wordt gegaan, hoe het liever het mij doorgaans is.

The Rattle Bag is éen van de verrassendste poëziebloemlezingen die ik ken. Omdat de verrassing niet alleen in de keuze van de samenstellers zit, maar ook in de presentatie. Heaney en Hughes kozen er voor om de gedichten in alfabetische volgorde van de titel op te nemen; en dus niet, zoals gebruikelijk, in chronologie, of per dichter geordend. Het enorme voordeel van deze werkwijze is dat ik volkomen onbevangen elk nieuw vers begin te lezen. Daardoor lees ik ook de gedichten waar ik anders hoogstens met een half oog naar kijken zou of die ik domweg meteen oversla.

Nu bevat dit boek absoluut vele klassiekers, met regels waarvan de samenstellers wel degelijk willen dat iedereen ze uit het hoofd zou kennen. Maar op zo’n evergreen volgt dan weer iets obscuurs, of een kinderversje, of een gedicht uit een traditie die de Britse lezer niet meteen kent.

Heaney en Hughes wilden onder meer ook de Amerikaanse poëzie eens introduceren bij hun publiek, en schrokken evenmin terug om vertalingen op te nemen uit bijvoorbeeld het Pools, het Duits, of het Servisch.

Ik ken kortom geen bundel waarbij zo veel verschillende stemmen te horen zijn, van pagina naar pagina. Dit boek was al lang een gids voor me om Britse en Amerikaanse dichters te ontdekken. Dit boek raakt tegelijk nooit versleten, zelfs bij de zoveelste herlezing niet, omdat het geheel onvoorspelbaar blijft.