Revolutionaire rijkdom ~ Alvin en Heidi Toffler
Ik las eerder boeken van de Tofflers, zie ook hier, maar dit was altijd ruim nadat ze gepubliceerd waren. Daardoor is me bekend dat de auteurs vrij veel recyclen van wat ze eerder hebben geschreven, en ook dat veel van hun ideeën aardig snel verouderen. Wat toch opmerkelijk mag heten voor werk van twee futurologen.
Voor de simpele lakmoestest, of de Tofflers in 2006 de huidige kredietcrisis zagen aankomen, slaagde dit boek ook maar half. De auteurs signaleren bijvoorbeeld wel dat er problemen zijn met de manier waarop de financiële wereld werkt, maar worden daar verder nauwelijks concreet over.
Eerder is er verwondering over hoe snel kapitaal zich op het moment over de wereld kan verplaatsen.
Ook maakten de Tofflers zich bijvoorbeeld iets te makkelijk af van de redenen waarom het zwaartepunt van wereldeconomie zich naar Zuidoost-Azië zal verplaatsen.
En toch was dit in vele opzichten een inspirerend boek. Niet zo zeer om de waarde van de voorspellingen, of de kwaliteit van de analyses. Nee, eerder door de breedte van het overzicht dat ze bieden. En ook omdat de auteurs in sommige van hun analyses wel degelijk instrumenten proberen te ontwikkelen waar een ander ook wat aan heeft.
Ben ik het vervolgens bijna nooit met hun conclusies eens. Maar dit maakt niet zo zeer uit. Mijn eigen denken is wel degelijk in gang gezet.
Zo hebben de Tofflers een heel hoofdstuk gewijd aan hoe de snelheden waarmee organisaties en maatschappelijke instellingen innoveren van elkaar verschillen. [Pijnlijk overigens hoe de vertalers hierbij het aantal mijlen per uur omzetten naar een nietszeggend aantal kilometers].
Zij zien dat het bedrijfsleven met de hoogste snelheid verandert — 100 mijl per uur — en dat ook het gezin zich verrassend snel ontwikkelt.
Lastiger in het huidige tijdsgewricht is dat de politiek zo traag op alles reageert. Of dat scholen op een verkeerde manier conservatief zijn. Maar het traagst van al innoveert het rechtssysteem — waardoor dit vaak al tot remmende factor wordt.
En door zo’n hoofdstuk ga ik dus nadenken over het tempo van maatschappelijke veranderingen, zonder daarbij de conclusies van de Tofflers te volgen.
Verder negeren de auteurs bijvoorbeeld wel erg makkelijk bestaande wetenschap, die er wel degelijk is over de waarde van kennis, en wat het betekent dat wij ons ontwikkelen naar een kennismaatschappij. Maar zie, om éen of andere reden vond ik dat bij dit boek wel charmant. Futurologen zijn op vele terreinen ook maar autodidacten, net als historici, en dat amateuristische had wel wat. Zelfs al worden sommige uitspraken daardoor merkwaardig absoluut. Maar soms valt pas door de onbekommerde uitspraken van halve leken op waar onder experts de taboes zitten, en de blinde vlekken.
Tegelijk denk ik ook dat van dit boek over twintig jaar hoogstens houdbaar is gebleven wat nu al als cliché aanvoelt.
RSS feeds