Pers en persvrijheid ~ A. den Doolaard
Een nog altijd gewaardeerd EU-lid als Griekenland was een kleine veertig jaar geleden nog een dictatuur onder bewind van kolonels. Dat weerhield vrijwel geen Nederlander van een vakantie.
Terwijl in Spanje de Hollandse toeristen begin jaren zeventig klaagden dat de sherry alweer duurder was geworden, was ook dat land nog altijd een dictatuur zonder persvrijheid.
De bundel Pers en persvrijheid van A. den Doolaard had vooral als effect op mij om te benadrukken dat de vrijheid van meningsuiting weinigen iets schelen kan. En bovendien dat dit bovendien nooit anders is geweest. Zelfs al lag de wereld er begin jaren zeventig iets anders dan nu — toen ook in Europa de vrije democratieën nog in de minderheid waren.
Heel veel wijzer werd ik verder niet van dit boek, dat ooit geschreven werd om het 125-jarig bestaan van het dagblad De Gelderlander op te luisteren. Daarvoor zijn de opgenomen artikelen toch te veel journalistieke stukken gebleven. Nuttig en informatief, op het moment dat ze in druk verschenen, maar te zeer plaatsbepalingen in de tijd om nu nog veel te zeggen. Te veel stukken gaan over de situatie in éen land. Maar zelfs als dat land de VS is, weet ik al meer dan A. den Doolaard kon weten, simpelweg omdat de tijd verder is geschreden, en de betekenis van zoiets als de ‘Pentagon Papers’ nu veel duidelijker is als toen; toen het nog slechts een dappere daad van enkele kranten leek om die stukken over de oorlog in Vietnam te publiceren.
Aan het boek was wel aardig dat Den Doolaard ook de Nederlandse media analyseerde, en zich daarbij onder meer beklaagde dat geen krant nog reportages van enige lengte afdrukte. De kolommen in de dagbladen staan dan al te vol met korte berichten, wat een rommelige indruk indruk maakt.
Ook moet ik onthouden dat Den Doolaard het Amerikaanse begrip ‘muck raker’ wel gewoon vertaalde met ‘mestharker’ — omdat de meer gebruikelijke vertalingen vrijwel nooit letterlijk zijn, maar ook iets willen uitdrukken over de rol van dergelijke journalisten.
RSS feeds