Innocent ~ Ian McEwan
Lezen bestaat uit wachten soms. Wachten tot er eindelijk iets gebeurt. Ik had namelijk onthouden dat The Innocent een geslaagde roman was. En toen kwam er een hele tijd niets dat dit eerdere oordeel uit 1990 staafde.
Ian McEwan schreef met dit boek een vreemde mix van Koude Oorlog-thriller en liefdesroman. Alleen was ik de kern van het verhaal nog niet vergeten. Waardoor The Innocent merkwaardig slecht herleesbaar bleek te zijn.
Zo kwam er te lang niets wat verraste.
Daardoor ook leek er nauwelijks tempo in het boek te zitten.
Het is 1955 in de roman, als een jonge en bleue Brit naar Berlijn vertrekt voor een geheime opdracht. Leonard Marnham is zijn naam, en hij werd uitgezonden om zijn kennis van de telefonietechniek.
Berlijn was op dat moment een verdeelde stad, met een Russische sector in het oosten, en een Britse, Amerikaanse, en Franse sector in het westen.
Dus behalve de schok die de emigratie bracht, kampte Marnham met zo veel cultuurverschillen meer. Ineens woonde hij op zichzelf. En ineens werd zijn belangrijkste contactpersoon een Amerikaan; die een schijnbaar onbegrenst zelfvertrouwen lijkt uit te stralen.
Marnham moest de techniek gaan verzorgen in een tunnel, die gegraven werd om de Russische telefoonlijnen te kunnen aftappen.
Ontmoette hij bij een avondje uit met de Amerikaan een dertigjarige gescheiden Duitse, die zijn eerste liefde worden zou.
De complicaties in dit verhaal treden pas op ruim over de helft van het boek . Als zijn Britse meerderen eisen dat hij op zijn beurt de Amerikanen gaat bespioneren, als hij ruzie krijgt met zijn lief, en als de ex van zijn geliefde opduikt, die een nogal kwade dronk over zich heeft.
Is er ook nog het historische gegeven dat de Nederlandse Brit George Blake in hetzelfde appartementsgebouw woont als Leonard, en dat McEwan het bestaan van deze dubbelspion benutte om alle gedoe om die spionagetunnel veel inspanning om niets te laten zijn. Waarschijnlijk heeft de echte Blake de plannen van de echt bestaande tunnel al in 1953 doorgebrieft aan de Russen.
Dus op het moment dat de Sovjets triomfantelijk doen over het ontdekken van de tunnel, en Leonard wat later naar het Verenigd Koninkrijk terugkeert, lijkt de roman afgelopen. Vanzelfsprekend heb ik in deze summiere samenvatting de problemen waar het boek werkelijk om draait even genegeerd.
Alleen bleek er toen nog een laatste bedrijf te zijn, dat zich in 1987 afspeelt; en waarvan ik het bestaan helemaal vergeten was — terwijl de schrijver nog wel aankondigde dat er veranderingen op til waren in Berlijn.
McEwan gebruikte daarin zijn almacht als auteur om Leonard Marnham en zijn vroegere Duitse geliefde een nieuwe kans te geven — die er komen zal als het aan Leonard ligt. Waarin ik als lezer dus een happy ending kan lezen, zo ik dat wil. En waarmee het besef rijpte dat mijn positieve herinnering aan dit boek vooral gebaseerd zal zijn op dat ene slotakkoord.
RSS feeds