Man Descending ~ Guy Vanderhaeghe
Het staat me niet meer bij of ik begin jaren negentig eerst Vanderhaeghe’s debuutroman of deze vroege bundel verhalen in vertaling las. Wel weet ik nog goed toen even een nieuwe held te hebben gehad.
Ed.
De hoofdpersoon van de roman My Present Life [Tegen de morgen in slaap gevallen] is ook het belangrijkste personage in de laatste twee verhalen uit de bundel Man Descending [Het volmaakte einde van een volmaakte dag]. En mij deed dit deugd, omdat Ed zo’n prettige antiheld was. Intelligent is hij, en voorzien van een plezierig scherpe tong, maar toch niet goed in staat om zijn kwaliteiten nuttig aan te wenden.
Om uit te leggen waarom hij geen baan heeft, verzint Ed tegenover zijn vrouw en zijn vrienden dat hij een boek schrijft. Alleen lukt het hem niet ook maar een letter op papier te krijgen, tot hij een Western bedenkt. Niets blijkt makkelijker te zijn dan om hardop te fantaseren over de kwaliteiten van de stoere sherrif Sam Waters. Jammer alleen dat zijn omgeving iets anders onder schrijven verstaat dan het bedenken van pulp.
Ik weet niet precies meer wat ik toen precies zag in Ed. Maar behalve de humor van de verhalen, die de onderliggende tragiek van Ed’s leven aardig verbloemde, moet toch ook de boodschap van die twee verhalen indruk hebben gemaakt.
Er hoeft niet veel mis te gaan in een leven om het volledig te laten mislukken.
Inmiddels ben ik ouder dan Ed, en heb ik vele wannabe-schrijvers ontmoet die iets van hem hebben. De beide verhalen over hem, spraken me bij herlezing niet meer zo rechtstreeks aan als ze bij de eerste kennismaking deden. Humoristisch blijven ze zeker; bovendien bleek me ditmaal dat de vertaling toch niet echt recht doet aan de toon van het origineel.
Daardoor kreeg ik wel meer belangstelling voor de andere verhalen uit deze bundel, waarvan ik er nu een aantal duidelijk beter vind.
‘A Taste for Perfection’ bijvoorbeeld, of ‘The Expatriates’ Party’.
Vanderhaeghe is op zijn best als hij onder het oppervlakte van zijn verhalen grote emoties laat meespelen, zonder dat hij die zelf ooit zo uitspreekt. Tegelijk zit er ook wat schematisch, en daarmee iets opvallend bedachts, in zijn aanpak. Veel verhalen zijn in eenzelfde stroomdiagram te vatten: een kwetsbaar personage wordt in een andere omgeving gebracht, waardoor zijn trauma’s en angsten op verschillende manieren gaan leven.
Maar ik doe Vanderhaeghe als schrijver te kort om zijn verhalen zo beknopt af te handelen. Meermaals weet hij de voorspelbaarheid van zijn plots voor te zijn, en mij toch te raken ondanks de zekerheid over hoe het verhaal zal verlopen. Dit komt door zijn soms nogal opvallende taal. Dit komt dan door zijn beschrijvingen.
RSS feeds