Koen, maak je mijn schoen? ~ Willem Wilmink

‘Koen, maak je mijn schoen?’
‘Ja juffrouw, ‘k zal het dadelijk doen.’

In 1983 kon de uitgever nog vrolijk in de blurb van dit boek zetten dat er wel bijna niemand zou zijn die niet wist hoe dit gedicht verder gaat. In 2009 is dat toch anders, bij deze lezer althans. Ik had er al moeite mee om me spontaan de tweede regel te herinneren. Laat staan dat het ietwat moralistische vervolg me te binnen schoot.

Volgens mij vond ik als klein kind de slotregel ook een onbenullige anticlimax, in plaats die als de vrolijke wraak op te vatten van een middenstander die nogal gekleineerd is door een overkritische klant:
‘Dag juffrouw zonder schoen’.

Maar, dit boek gaat niet over herinneren. Al behandelt Wilmink wel op verschillende manieren de kwestie wat toch maakt dat sommige regels zo goed onthouden worden.

Herhaling is zo’n trucje. Of rijm, wat ook weer een vorm van herhaling is. En ritme niet te vergeten.

Koen, maak je mijn schoen? is zoals het omslag meldt een schriftelijke cursus dichten. Door Willem Wilmink begin jaren tachtig geschreven voor de jeugdrubriek van het weekblad Vrij Nederland. Maar omdat Wilmink nooit zo van de leeftijdsindelingen was, is dit geen kinderachtig boek, en absoluut voor iedereen te genieten.

Wel gaat hij vanzelfsprekend na wat er tot de poëtische gereedschapskist behoort. Daarbij terloops gedichten presenterend uit alle perioden van her Nederlands. En het is me vooral om die doorgaans zo verrassende poëziekeuze dat ik een boek als dit lees. Zelfs al is me aardig bekend waar Wilmink’s voorkeur naar uit gaat.

En het blijft natuurlijk jammer dat er geen waterpas in de poëtische gereedschapskist zit, om te bepalen wat een goed gedicht is en wat niet, zoals Wilmink terecht besluit.