Honor Thy Father ~ Gay Talese

► door: A.IJ. van den Berg

De Mafia wordt nogal eens geportretteerd in de populaire cultuur. Geen betere films schijnen er te zijn dan die in Coppola’s Godfather-cyclus, geen mooiere TV-serie dan The Sopranos. En ga zo maar door1. Ik heb er in bijna al die gevallen weinig mee. Om het onderwerp. Georganiseerde misdaad.

Eerlijker leek me van tevoren een non-fictieboek als dit, waarin Gay Talese een portret schetst van de familie Bonanno. Dat was éen van de kleinere Mafia-clans in New York, maar misschien wel de beste geleide; eentje zonder problemen in elk geval; tot het midden van de jaren zestig.

Punt was alleen dat het hoofd van deze familie, Joseph ‘Joe’ Bonanno, oud werd, en eigenlijk geen directe opvolger kon vinden. Vrijwel alle leden van de tweede generatie aan Mafiosi waren te dom, of anders te doldriest macho. Eigenlijk zag Bonanno maar éen geschikte opvolger. Dat was zijn oudste zoon. Salvatore ‘Bill’ Bonanno. Zelfs al miste die ook iets. Meedogenloosheid.

Maar toen verdween Joe onverwacht voor een hele tijd, en moest Bill de organisatie wel gaan leiden; wat zo veel kwaad bloed zette bij oude luitenanten van Joe dat er een interne oorlog uitbrak.

Gay Talese kwam in contact met Bill Bonanno toen deze een rechtszaak afwachtte. Op de gang. Talese presenteerde hem het idee een boek te schrijven over zijn leven. Het intrigeerde Talese nogal hoe het was om op te groeien tot een belangrijk lid van de Mafia. Wat zo iemand daarmee voor jeugd heeft gehad.

De toenadering leverde eerst weinig op. Maar langzamerhand begon Bonanno zijn biograaf meer te vertrouwen. Talese merkte zelfs dat hij gebruikt wordt door leden van de familie. Die praatten nauwelijks met elkaar — sommige kennis zou bij een rechtszaak ook maar vervelend tegen hen gebruikt kunnen worden — en benutten hem als intermediair.

Tijdens het dieptepunt van de interne oorlog, toen hij dringend geld nodig had, gebruikte Joe Bonanno een creditcard van een ander. Daarop werd hij later vervolgd; in een rechtszaak die het laatste kwart van dit boek vult.

Alleen daaruit blijkt al dat het Talese nauwelijks te doen was om waarmee zo’n Mafia-familie zich nu precies mee bezig hield. Daar waren dan wel andere rechtszaken over te verslaan geweest. Die Mafia-activiteiten werden ook in heel algemene zin afgedaan op een pagina of twee. Mogelijkheden bieden tot illegaal gokken is de grootste inkomstenbron, gevolgd door geld uitlenen tegen woekerrente. Drugshandel komt een heel eind daarna pas, en leverde toentertijd hoogstens de helft op van die andere bezigheden.

En hiermee maakte Talese in de eerste plaats van Joe Bonanno een slachtoffer; een zoon die te veel eerbied voor zijn vader had. Dat leverde op zich een interessant, zij het wat lang, portret op. Maar het houdt alleen wel de vraag open: en de werkelijk onschuldige slachtoffers dan?