Trein naar Pavlovsk en Oostvoorne ~ Toon Tellegen

‘Mijn grootvader …’, zo begint het gedicht waarmee dit boek opent, en vervolgens bijna elk verhaal daarna. Toon Tellegen schreef daarmee éen lange liefdesverklaring op, aan de vader van zijn moeder. Iemand die hij alleen had gekend als man op leeftijd, met een witte baard. Een man die met vrouw en kinderen na de Revolutie uit Rusland was gevlucht, om in Nederland te eindigen als vertegenwoordiger van een bescheiden snoepjesfabriek; nadat een bestaan als bakker mislukt was.

Tegelijk gaat het boek niet over die grootvader alleen, of diens vele soms zo bizarre verhalen. Zelfs al kon deze vliegen, als hij zijn vleugels uit de doos had gehaald, en mocht zijn kleinzoon dan mee. Tot die zeven jaar was geworden, tenminste.

De trein naar Pavlovsk en Oostvoorne is ook een ode aan het vertellen, en daarmee de fantasie. Aan het gegeven dat er altijd een uitweg mogelijk blijft, zelfs al bestaat die alleen in iemands gedachten. En al vertelde grootvader wel erg vaak over mensen die naar aan hun einde kwamen.

Dit boek ademt de magie die de beste gedichten van Tellegen soms hebben. Zonder dat er veel aan de werkelijkheid verandert, en zonder dat er mirakels voor nodig zijn, wordt alles toch vaak net even anders als deze schrijver het beschrijft.

En dat maakt een blije lezer.