Field Notes ~ Barry Lopez

► door: A.IJ. van den Berg

Lopez is de beste Amerikaanse schrijver waar ik nooit van gehoord had, volgens een vriendelijk advies. Waarop bleek dat deze auteur zich zowel als verhalenschrijver weert als succesvol non-fictie schrijft.

Waarmee dan te beginnen?

Nu is fictie op de tweedehands markt altijd goedkoper dan een bundel essays of reportages. De verhalenbundel Field Notes moest éen penny kosten online. Dat kon het wel lijden, voor een keer. En daarvoor kreeg ik een keurig gebonden eerste druk, met op het schutblad een handtekening van Barry Lopez, onder de woorden ‘with pleasure’.

Zo voortekenen bestaan, dan leek me dit toch op zijn minst veelbelovend.

En toen hadden de twaalf verhalen in deze bundel ook nog wat. Niet dat ik er nu ineens een favoriete schrijver bij heb. Maar wat Barry Lopez doet, is uniek genoeg om verder te exploireren.

Lopez stopt veel natuur in zijn verhalen, en een enkele keer ook volkeren die naar ons idee nog in harmonie met die natuur zouden leven. Dus, hoewel elk van de vertellingen over een hedendaagse Amerikaan lijkt te gaan, en hoogstens enkele decennia terug in de tijd is geplaatst, krijgen ze iets opvallend universeels. Sprookjesachtig is soms de sfeer, bij gebrek aan een beter woord, terwijl de verhalen toch de conventies van het hedendaagse fictie volgen. Het blijven wel telkens verhevigingen van éen moment in taal — zelfs al kan dat moment zich over enige weken uitstrekken.

De boektitel Field Notes komt ook niet als verhaaltitel in de bundel terug. Alsof Lopez zo wilde benadrukken dat het boek van het boek antropologisch karakter van karakter is; hij aantekeningen heeft gemaakt tijdens veldwerk.

Dus is het volkomen logisch om een verhaal te lezen over een man die op een ochtend zijn keuken binnenstapt, en daar een grote neger ziet zitten. Die dan geleerd heeft om van het land te leven, en onopgemerkt van staat naar staat loopt. Om maar éen voorbeeld te geven.

En goed, dan lijkt Barry Lopez er een duidelijke moraal op na te houden, die haast anti-Amerikaans mag heten; met zijn nadruk op duurzaamheid, en zijn hekel aan het blinde winstbejag of de hoge sociale status.

Hij kan schrijven. En daar begint het mee.

Barry Lopez, Field Notes
The Grace Note of the Canyon Wren

163 pagina’s
Alfred A. Knopf, 1994

[x]