Two Wheels ~ Matt Seaton

► door: A.IJ. van den Berg

Als The Guardian iets over fietsen publiceert, is dat vaak geschreven door Matt Seaton. Of het nu om wielrennen gaat, en dopingproblemen, protesttochten van naakte fietsers, of de strijd tegen de onverschillige autobestuurders op de Engelse wegen.

Daarnaast heeft hij ook een meer persoonlijke column.

De bundel Two Wheels biedt daarom een eclectisch geheel aan materiaal — zelfs al gaan alle teksten over de fiets of het fietsen. De stukken zijn allemaal geschreven in de jaren rond 2005. George W. Bush was toen nog president, en hij komt in de bundel voor vanwege zijn duidelijke liefde voor het fietsen op de mountainbike.

Dat vervolgens de leider van de Conservatives, David Cameron, ook bleek te fietsen, werd Seaton daarom bijna te veel. In het recente verleden was het fietsen in Engeland alleen een bezigheid voor zonderlingen en onbespoten milieufanaten, en die periode kwam hem ineens als een bijna paradijselijke tijd voor.

Voornaamste constante in dit boek is dat de fiets in Groot-Brittannië langzaam maar zeker van speelgoed weer in normaal vervoermiddel verandert. Al gaat deze ontwikkeling Seaton nog lang niet snel genoeg.

Tegelijk leerde hij dan toch ook weer dat hij zich bij het fietsen in de stad actiever als een normale verkeersdeelnemer moest gedragen. Door oogcontact te maken, met automobilisten, of in elk geval te tonen hen te hebben gezien.

Interessant in dit opzicht vond ik wel de helm-discussie die ook hij weer eens oprakelde. Mensen zetten niet graag zo’n ding op hun kop, dus stappen er minder op fiets in Engeland als zou kunnen. Tegelijk blijft het voor de fietsers met die helm op relatief gevaarlijk onderweg, omdat ze met zo weinigen zijn.

Gezeur over een helmplicht is in Nederland zo bekeken onzin, omdat alle andere verkeersdeelnemers begrijpen hoe fietsers zich gedragen. Er nog van afgezien dat de belangrijkste wegen in een plaats doorgaans fietspaden hebben.

Two Wheels vertelt tussendoor ook hoe het met Seaton’s fietsen verder ging, na de autobiografie The Escape Artist. En dan blijkt dat hij toch weer wedstrijden is gaan doen, nu zijn kleine kinderen zo klein niet meer zijn.

Het mooist vond ik ook de columns die het meest tegen die eerder genoemde autobiografie aanlagen. Waarin Matt Seaton ongeremd enthousiast is over het fietsen, als manier van zijn. Als hij nerdspraak gaat spreken over de technologie van de fiets. Waarvan ik dan weer leerde dat fietsonderdelen wegwerpartikelen zijn geworden; omdat het arbeidsloon van de fietsenmaker domweg te hoog werd om echte reparatie betaalbaar te houden.

De column die met het meest verraste was evenwel éen waarin Seaton zich vrij fel uitsprak tegen de verplichtstelling van de bel op iedere fiets, in 2004. Wat me vooral verraste, omdat de fietsbel zo bij de fiets hoort dat ik er automatisch vanuit ging dat elk land daarover wel iets zou hebben opgenomen in zijn verkeersreglementen.

Mijn lezen heeft ook als doel om te leren zien waar mijn vooroordelen zitten. En soms blijken die dus in heel onverwachte vanzelfsprekenheden te schuilen.