Draaikonten & haatblaffers ~ Guus Kuijer

► door: A.IJ. van den Berg

Kuijer verontschuldigt zich ineens voor zijn eerdere boek Het doden van een mens. Dat gaat er onder meer over hoe Calvijn zich beijverd heeft een tegenstander met andere religieuze ideeën geëxecuteerd te krijgen.

Punt is namelijk dat Calvijn de verantwoordelijkheid draagt voor zeker vierhonderd van zulke doden. En dat had Guus Kuijer eerder al moeten melden.

Ook Draaikonten & haatblaffers lijkt weer veel godsdienststrijd te bieden, uit de zestiende eeuw. Hoofdpersoon daarbij is ditmaal de Spanjaard Benito Arian Montano (1527-1598), die onder meer in de Zuidelijke Nederlanden heeft gediend, tijdens de Noordelijke opstand.

Uitzonderlijk was dat hij vrijheid van geweten bevocht, zowel voor katholieken als protestanten. Waarmee hij dus zowel vijanden maakte bij de Inquisitie als de fanatiekste Calvinisten.

Verder heeft hij zijn leven gewijd aan een zo goed mogelijke vertaling van de Bijbel. Ook dat maakte hem weinig geliefd, hoewel de oude Vulgaat-vertaling vol fouten stond. Alleen waren die fouten net zo heilig geworden als de rest van de tekst. Dus werd ervoor geijverd om een Pauselijke ban voor hem te krijgen, omdat hij eigenhandig de tekst van de Heilige schrift veranderd zou hebben.

Uiteindelijk ging dat niet door.

Tegelijk is dit opnieuw een boek van Kuijer tegen het domme dogmatische denken, dat zo bij georganiseerde monotheïstische religies schijnt te horen.

Een boek ook tegen het groeiende wantrouwen in de wetenschap.

En inmiddels is daar nog een andere tegenstander bijgekomen. Elk boek wordt gekleurd door de tijd waarin het geschreven werd. En Kuijer kan er slecht tegen dat de beschaving en tolerantie in Nederland, waar eeuwen voor nodig is geweest om die vanzelfsprekend te maken, nu zo zeer ondermijnt wordt door de haatpraat van politici.

Guus Kuijer, Draaikonten & haatblaffers
Over de moeizame geboorte van de tolerantiegedachte

221 pagina’s
Atheneaum-Polak & Van Gennep, 2011

[x]