Terugkeer van het gezag ~ Frank Furedi
Geen belangrijker zaak schijnt er te zijn als onderwijs. Vandaar dat iedereen er zich altijd maar mee bemoeit. En daarom ook dat de hoogste torens in Den Haag gevuld zijn met beleidsambtenaren die het onderwijsveld van bovenaf bestoken met almaar nieuw beleid.
Zo gaat dit al tijden. En toch is de verlossing nog altijd niet daar. Wat natuurlijk best komen kan omdat niemand met zijn fikken van het onderwijs af weet te blijven.
In De terugkeer van het gezag onderzocht socioloog Frank Furedi hoe deze ontwikkelingen in Engeland verliepen de laatste decennia. Waar precies dezelfde problemen spelen. Omdat ook daar politici maar onderwijshervormingen blijven doorvoeren, en vele deskundigen elkaar leuk bezighouden met iets dat uiteindelijk nauwelijks positieve resultaten oplevert.
Furedi schreef dit boek ook voor een Brits publiek, en gebruikt strikt Engelse voorbeelden. De lezer van de vertaling hier wordt daarom geacht zelf parallellen aan te brengen met het geschetste beeld.
Nuttige opmerkingen van algemene aard gaan bijvoorbeeld over de status van school. Omdat die tegenwoordig geacht wordt het kind niet alleen op te leiden tot een braaf belastingbetalertje. School moet ook compenseren wat het kind te kort komt, aan vaardigheden of opvoeding.
Tegelijkertijd is er een beweging die de doelen van onderwijs almaar vager maakt. Andere critici dan Furedi noemen dit de vervrouwelijking van school — hij negeert juist heel opvallend dat les krijgen steeds meer de typische behaagzucht en gehoorzaamheid in het meisjesgedrag beloont, terwijl het ruwere jongensgedrag al gauw als ongewenst wordt gezien, waar dan pillen voor zijn.
Iets als gewoon kennis leren, of leerkrachten vanuit hun vakkennis les laten geven, mag daardoor ineens ook al niet meer.
Speelt dwars door alles heen nog een ander probleem. Want als iedereen uiteindelijk een schooldiploma krijgt, is dat diploma niets meer waard; want mensen kunnen zich daardoor niet meer van elkaar onderscheiden.
Wat een samenleving van onderwijs verlangt, is dus al iets anders dan wat elk individu wil overhouden van al die jaren op school.
Furedi komt helaas te weinig toe aan de vraag waar onderwijs dan wel voor dient, omdat hij veel tijd neemt om zijn kritiek toe te lichten. Daarbij vermoedde ik dat een aantal hoofdstukken oorspronkelijk als essay is gepubliceerd. Het boek bevatte veel terugkerende elementen; waar dat niet hoefde.
RSS feeds