Context is koning ~ les 1 uit 10 jaar boeklog

► door: A.IJ. van den Berg

Het ideale weblog biedt allereerst de stem van éen enkel iemand. Zo meende ik in 2004 tenminste. En zo is mijn idee eigenlijk nog.

Toch was in 2004 al duidelijk dat menigeen daar anders over dacht. Voorbij waren toen al de tijden dat iedereen elkaar kende in weblogland, en vriendjes worden kon. Die onschuld verdween vrij plots. Ineens waren er lui die de zaken professioneel zouden aanpakken. Nogal wat weblogs werden voortaan opgezet met een businessmodel; en daarmee met de wens om er aan te verdienen. En met deze nieuwe zakelijkheid kwam ook de dwang om met grote regelmaat nieuwe inhoud op zo’n website te plaatsen — moest het bezoek ook vaker langskomen — waardoor het webloggen ineens een groepsactiviteit werd; want niemand is in zijn eentje elke dag briljant.

En zulke gezamenlijke weblogs heb ik nooit de allerinteressantste plekken gevonden online.

Het groepsweblog vond ik een stap terug. Dat leek me te veel op het krantjemaken, dat zo al eeuwen bestond. Met als enige verschil dat lezers van een weblog online wel direct op de inhoud konden reageren; waar dat voordien hoogstens kon in vergaderingen in kleine zaaltjes met gelijkgestemden; of heel moeizaam per ingezonden brief.

Bovendien kleefde er voor mij net het verkeerde soort dwang aan het groepsweblog.

Want stel nu eens dat ik wilde schrijven voor een website als GeenStijl. Dan zou die keuze alleen al het tal mogelijke onderwerpen beperken om over te schrijven. Bovendien zou ik me horen aan te passen aan de ongeschreven wetten daar. En in eerste instantie, tot mijn positie daar verzekerd was, in toon en woordkeus waarschijnlijk nog GeenStijler moeten zijn dan de ervaren medewerkers van dit vaak zo treiterige weblog.

De meeste media met meerdere medewerkers krijgen al gauw een eigen geluid. En een eigen geluid hebben, is toch niet hetzelfde als een eigen stem bezitten.

Een goed geschreven roman sta ik wel toe om mij uren als gezelschap te dienen; mag de auteur daarbij zelfs de hele tijd aan het woord zijn. Met een krant heb ik dat niet. Kan dat dagblad zich nog zo nadrukkelijk op een doelgroep richten waartoe ook ik behoor.

Tegelijk zijn al zulke overwegingen, nu, aan het eind van 2014, lichtelijk romantisch. Boeklog bestaat zo meteen tien jaar, en houdt dan op in de huidige vorm. En het is enkel door dat ene decennium — 2005-2015 — en de bijna drieduizend geboeklogde titels in deze periode, dat nog eens interessant wordt wat indertijd de overwegingen waren om met deze website te beginnen.

Waarbij de voornaamste reden van die start toch simpelweg was dat het kon. Mooier is het niet.

Ik had al een weblog, sinds 2001. Ik had zelfs al een dynamisch opgebouwd weblog dat met een database werkte en templates voor het uiterlijk. En dat oer-log wilde ik gewoon niet vervuilen door er ook nog eens boekbesprekingen op te zetten. Want dat zouden er weleens te veel kunnen worden. Vijfhonderd misschien wel, optimistisch geschat.

Boeklog had aanvankelijk ook geen eigen domeinnaam. De website begon domweg op een subdomein van mijn eamelje.net; dat zelfs nog steeds bestaat.

Vervolgens bleek het uiteindelijk simpeler om boeklog bij te houden dan eamelje.net, omdat alle teksten hier in elk geval een heldere aanleiding hebben. Een boek was gelezen. Daar had ik gedachten bij.

Op dat eerste weblog moest ik alle vrijheden van dat nieuwe publicatieplatform nog verkennen, bij de tweede lag al zo veel meer vast. Bij boeklog ging het me erom in alle vrijheid mijn gedachten te kunnen aantekenen. Alles, in een poging om nog eens een eigen stem te vinden. Want doordat ik al zo veel jaar voor journalistje speelde, wist ik wel te kunnen schrijven. Alleen weegt er in dat beroep nogal mee dat een tekst altijd voor een bepaalde doelgroep is; en doorgaans volgens een vast stramien geschreven wordt. Daar zit heel weinig eigenheid in. Een Félix Fénéon was ik niet..

Als ik dus ooit nog eens een derde weblog begin, en dat persoonlijk gekleurd is, gebeurt dat met nogal wat meer kennis dan er was in 2001, of in 2004. En daarmee wellicht met nog minder vrijheid.

Opvallend voor mij aan tien jaar boeklog is dat de website al vanaf het begin werd opgemerkt. Dit kwam mede door de prijsvraag van het Belgische tijdschrift Humo, waardoor iedereen die iets over de bundel Erg! wilde weten van Patrick Demompere automatisch deze kant op werd gestuurd.

Maar, met die zichtbaarheid online kwam ook belangstelling op gang waar ik doorgaans minder mee kon. Deels gaat de FAQ van boeklog daar nog altijd over.

Tal van uitgevers wilden mij boeken opsturen, om te bespreken. Wat ik dan weigerde; want het lezen in mijn vrije tijd moest geen werk worden.

Schrijvers wilden mij hun boeken opsturen, doorgaans om zo in elk geval nog ergens aandacht te krijgen. Waarvoor ik dan vrijwel altijd bedankte; om precies dezelfde redenen.

En boekhandels wilden dolgraag adverteren. Of anders ze wezen me er allemaal op dat een hyperlink naar hun website mij een leuke commissie kon opleveren, als ik over een boek had gelogd dat bij hun werd gekocht.

Alleen interesseerde mij de actualiteit in de boekhandel nu net amper of niet. Ik wilde gewoon blijven lezen zoals ik altijd gedaan had. Zonder enig programma. Mede omdat het veel te vermoeiend en oninteressant is om bij te moeten houden wat er elke week nieuw uitkomt, in enkel Nederland ook nog, en een mening te moeten hebben over elke bestseller of hype.

En had ik voor geld willen lezen, dan was dat eerder wel via de professionele route gegaan die me al sinds 1992 bekend was; middels de journalistiek.

Overigens speelden die vreemde ideeën over boeklog van buiten vooral in de eerste vijf jaar. De meeste bezoekers trok deze website ook in 2007; mede vanwege een Google PageRank van 6 en later 5. Enkel nadat boeklog genomineerd was voor de laatste Dutch Bloggies in 2009 kwam er nog een nieuw golfje van puur commerciële belangstelling. Ineens was er zelfs een uitgever die boeklog graag wilde gebruiken om recensies op te publiceren. Over hun eigen boeken vanzelfsprekend. Hoefde ik die niet eens te lezen.

Sinds deze website even gehackt werd, en plots porno begon te hosten, is het rustiger. Al draaide Google de totale diskwalificatie van boeklog redelijk snel terug na een grote schoonmaak.

Wat ik hier oorspronkelijk had willen schrijven is dat het weblog en webloggen in het jaar 2000 iets anders betekende dan in 2005, of 2010, of 2015. Elke periode kwam met zijn ideeën over wat eigenlijk normaal is. Nu iedereen en zijn grootmoeder op Facebook zit, wordt bijvoorbeeld een veelvoorkomende vraag van toen heel schattig: wáarom je toch in hemelsnaam iets schrijven zou op dat ‘internet’.

Blijft alleen staan dat opvallend weinig bezoekers boeklog wensen te zien als wat het is: een persoonlijk gekleurd leesdagboek.

Want je kunt nog zo je best doen om wat te maken dat geheel eigen is. Vreemden zien daarin toch altijd eerst iets dat zij naar hun eigen ervaring terugvertalen. Talloos waren de commentaren door de jaren van willekeurige lieden die via Google door de achterdeur binnen kwamen, voor het eerst de website zagen, en mij vervolgens gingen uitleggen dat niets hier deugde, omdat de website niet voldeed aan de door hen gedicteerde verwachtingen.
 


[x]opgenomen in het dossier:

nauw gerelateerd op boeklog:


© Boeklog 2005-2019. Alle rechten voorbehouden

4 commentaren

Erik Scheffers  op 17 oktober 2014 @ 22:41:51

Hoi IJsbrand, een prachtig stukje en ik ben het er helemaal mee eens dat een blog het meest interessant is als het door een persoon wordt geschreven en je die persoon door zijn teksten langzaam leert kennen. Jammer dat je blog op 1 januari uit de lucht gaat, ik zou het nog wel leuk vinden om af en toe wat op te kunnen zoeken, ik ben er nog niet toe gekomen om al je berichten te lezen. Groetjes, Erik

Pim Derks  op 18 oktober 2014 @ 16:57:37

Erik, waar lees jij dat boeklog op 1 januari uit de lucht gaat?

boeklog.info  op 18 oktober 2014 @ 17:52:10

Boeklog blijft ook na 1 januari 2015 gewoon online staan. Of er dan nog iets nieuws bijkomt, en hoe dat er vervolgens uitziet, weet ik werkelijk niet.

Erik Scheffers  op 18 oktober 2014 @ 18:01:07

Hoi Ijsbrand, fijn om te horen dat boeklog online blijft. Groetjes, Erik