Why Don’t Penguins’ Feet Freeze? ~ NewScientist

Eind 2005 werd een boekje met kennisvragen een onverwachte bestseller in Groot-Brittannië. Dit is de even succesvolle opvolger, en toch ook weer niet. Het tijdschrift New Scientist had ooit al eens twee van die verzamelbundels uitgegeven, en die waren toen amper verkocht. In Why Don’t Penguins’ Feet Freeze zijn de leukste vragen uit die twee oerboekjes gebundeld.

Mooi. Want ik had niet graag het antwoord willen missen op de basisvraag waarom snot groen is. Dat komt door het hoge gehalte aan ijzer in het afval dat het beschermingsmechanisme in de neus produceert, staat er dan. En dan versimpel ik het antwoord nog erg.

Maar goed, mijn belangstelling wordt juist gewekt als het een beetje wetenschappelijk is. De vragen in dit boekje kunnen door elk nieuwsgierig kind worden bedacht. Dit betekent alleen niet dat de antwoorden ook simpel zijn. Bovendien wordt de New Scientist door professionals gelezen, die in hun antwoorden zeker niet per se op hun hurken gaan zitten.

Als er al een eenduidig antwoord mogelijk is.

Waarom de voeten van pinguïns niet bevriezen? Daar zijn waarschijnlijk twee redenen voor aan te wijzen. De ene is een verminderde bloedtoevoer naar die voeten. Maar een tweede verklaring blijkt dan weer biochemisch te zijn.

Waarom is de lucht blauw? Rayleigh-verstrooiing.

En eindelijk lees ik ook eens een verklaring waarom ik met mijn rotte knie het weer kan voorspellen. Waarbij de eerste antwoordgever smakelijk het gedachte-experiment opzet om het menselijk lichaam voor te stellen als een stel met gelatine gevulde ballonnen, die op een stok gemonteerd zijn. Al die elementen kunnen vrijelijk zwellen en slinken naar gelang het weer verandert, maar littekenweefsel nu net niet.

Goed, waarschijnlijk had ik het antwoord op veel van de gestelde vragen ook wel ergens online kunnen vinden. Er zijn tal van websites aan zulke wetenschappelijke vragen gewijd. Maar een boekje als dit heeft als voordeel dat ik het van kaft tot kaft lees, en dus heel veel vragen tegenkom die ik herken, maar waarvan het me nooit de moeite leek het antwoord uit te zoeken.

Internet is prachtig, maar dan vooral om er gericht eisen aan te stellen. Boeken hebben weer duidelijk andere voordelen.