Ladies from St. Peterburg ~ Nina Berberova
Het raadsel Nina Berberova [1901 – 1993] is iets kleiner geworden, door het voorwoord van vertaalster Marian Schwartz in deze bundel verhalen. Schwartz heeft nog een aantal jaren met Berberova samengewerkt bij het vertalen van haar werk uit het Russisch. Al ging het in eerste instantie om zakelijke teksten. Dat er ook nog verhalend proza bestond, daar was de schrijfster aanvankelijk erg bescheiden over.
Midden jaren negentig werd juist dat literaire werk nog een groot succes in Frankrijk. Dat was een gegeven waarvan de ironie niet aan Nina Berberova voorbij ging. Ruim twintig jaar had ze volkomen anoniem in Frankrijk gewoond. Om het financieel eindelijk eens wat beter te krijgen, was ze in de jaren vijftig naar de VS vertrokken.
Dit boek bevat ook éen verhaal over de aankomst van een straatarme emigrant in een grootstad, waarin New York te herkennen is. Hoewel Berberova er het meest zeker over was van al haar werk, vond ik dit het minste verhaal van de drie uit de bundel. Al komt dit waarschijnlijk omdat er over de aankomst en eerste impressies van emigranten wel vaker geschreven is.
De andere twee verhalen zijn oorspronkelijk al in de jaren twintig gepubliceerd.
‘The ladies from St. Petersburg’ speelt zich af rond de revolutie in Rusland, en is groots in wat het niet vertelt en de lezer zelf maar moet bedenken.
Maar mijn favoriete verhaal heet ‘Zoya Andreyevna’, en dat gaat over de aankomst van een ooit rijke vrouw in een bannelingenpension ergens buiten Rusland. Berberova beschrijft daarin nogal laconiek hoe wreed mensen die alles al eens verloren hadden zich tegenover lotgenoten konden opstellen. Bij ons heeft Willem Elsschot nog eens zo’n pensionmilieu beschreven in Villa des Roses. En hoewel Elsschot tot mijn favoriete Nederlandstalige auteurs behoort, vind ik Berberova in dat luttele tal pagina’s aanmerkelijk effectiever. Ook weer, door wat ze verzwijgt.
RSS feeds