Kunstlezen ~ Alberto Manguel

De titel van dit boek klopt niet, in vertaling. Die is te gemakzuchtig. Er staat nu twee keer ‘kunst’ in, terwijl dat een misleidende aanduiding is. Daarmee heeft de Nederlandse uitgever dit boek gediskwalificeerd tot kunstboek, terwijl de tekst nu juist eerder over cultuur gaat. En over geschiedenis. De auteur wil er meer mee dan alleen wat kunst eer aan doen.

Goed, Alberto Manguel kiest vrijwel steeds een kunstwerk om het over te hebben in het stuk dat daarna volgt. Maar wie bekijkt wat voor werken dit dan zijn, ziet dat de lelijkheid goed vertegenwoordigd is. Bovendien horen een documentaire foto van Tina Modotti, of een opvallend gebouw, nu net niet tot de beeldende kunst.

Mooi aan dit boek is ook dat het niet het sjabloon volgt dat zo veel kunstboeken vrijwel onleesbaar maakt. Manguel is geen expert, en heeft ook geen moment de pretentie dit te zijn. Wel probeert hij op zijn manier de afbeeldingen te lezen; na te gaan wat voor informatie eruit te halen is. Door die wat tastende manier van schrijven, wordt duidelijk waarom Manguel meldt wat hij allemaal te melden heeft; hoe speculatief dat soms ook is:

Een beeld dat is geschilderd, gebeeldhouwd, gefotografeerd, gebouwd en ingelijst, is ook een theater, het is een plaats voor opvoering. Door hetgeen de kunstenaar op deze plaats opvoert en hetgeen de toeschouwer erop ziet gebeuren, krijgt het beeld iets dramatisch, alsof het beeld zijn bestaan kan verlengen door middel van een verhaal waarvan de beschouwer het begin heeft gemist en waarvan de kunstenaar de afloop niet kan weten.

Wel vind ik zijn boeken over literatuur interessanter. Omdat ik daar toch het idee aan overhoud dat Manguel daarin vanuit een steviger overzicht schrijft.

Ook was dit boek niet erg leesbaar vertaald.