Reader on Reading ~ Alberto Manguel
Lang heb ik er over gedaan om deze verzameling uit te lezen. En waar het bij een verhalenbundel doorgaans een gunstig teken is dat ik er maanden over doe — dan kunnen alle bijdragen zo goed op zichzelf staan — is dat met beschouwingen als in dit boek toch niet zo.
Een goede essaybundel zorgt voor zo veel hoogspanning dat die wel in een paar dagen uitgelezen worden moet.
Maar een mens kan dus ook te veel Manguel gelezen hebben, waardoor elk nieuw essay over lezen, of over een boek, van hem slechts nieuw wordt in naam. En soms is dat vertrouwde wel prettig, maar vaker toch niet. Alleen omdat er dan na het lezen zo weinig hangen blijft; doordat er niets werd toegevoegd aan het beeld dat er al was.
A Reader on Reading bevat veel gelegenheidswerk. Een rede van hier, een artikel van daar, plus een inleiding bij nog weer iets anders.
Voor dit boek is getracht eenheid in de mengelmoes aan te brengen door het werk in acht thema’s onder te verdelen, en door elk stuk vooraf te laten gaan door een treffend citaat uit Alice in Wonderland. Alleen belooft deze indeling meer onderscheid dan voor mij werd waargemaakt.
Het ging dus met de hinkstapsprong, dit boek. Een plezierig leesbaar stuk werd vaak gevolgd door éen waarvan mijn gedachten slechts gingen afdwalen. En dan legde ik het weer een tijd weg.
Interessantst waren vaak terloopse opmerkingen van Manguel; die natuurlijk zeer belezen blijft, en gauw eens een passend citaat gereed heeft, of een intrigerende gedachte van een ander kan aanhalen. Zoals dat Robert Graves ooit had opgemerkt dat de Ieren en Welshmen een zorgvuldig onderscheid bewaren tussen de dichters, die scheppen, en de satirici, die afbreken.
Punt is, nogal wat stukken lijken zo van terzijdes aan elkaar te hangen dat dan onduidelijk blijft wat Manguel nu eigenlijk wilde zeggen.
Hoogtepunt in dit boek voor mij, waren de ‘Notes Towards a Definition of the Ideal Reader’. Omdat ik daarbij eindelijk ging nadenken over wat Maguel schreef waar was, en ook van toepassing op mij. Dat gebeurde verder te weinig.
The ideal reader is the writer just before the words come together on the page.
The ideal reader exists in the moment that precedes the moment of creation.
The ideal reader does not reconstruct a story: he recreates it.
The ideal reader does not follow a story: he partakes of it.
A famous children’s book programme on the BBC always started with the host asking: “Are you sitting comfortably? Then we shall begin.” The ideal reader is also the ideal sitter.
Depictions of St Jerome show him poised over his translation of the Bible, listening to the word of God. The ideal reader must learn how to listen.
The ideal reader is the translator. He is able to dissect the text, peel back the skin, slice down to the marrow, follow each artery and each vein and then set on its feet a whole new sentient being. The ideal reader is not a taxidermist.
For the ideal reader all devices are familiar.
For the ideal reader all jokes are new.
[…] [151]
RSS feeds