Library at Night ~ Alberto Manguel

Uitgeverij Ambo vindt de illustraties in de boeken van Manguel belangrijker dan de tekst. Daarom zijn enkele Nederlandse vertalingen uitgebracht op kunstdrukpapier. Dat glimt, en bemoeilijkt het lezen. Deze uitgave had dat probleem gelukkig niet, is heel prettig vormgegeven en daardoor o zo leesbaar. Waarop de eerste conclusie al na een paar bladzijden luidde dat ik Alberto Manguel voortaan in het Engels lezen zal; en de vertalingen negeer.

The Library at Night is in de eerste instantie een meditatie over het boek als voorwerp. Afgedwongen door het gegeven dat het Manguel eindelijk lukte al zijn boeken in een plaats bijeen te hebben. In zijn leven woonde en werkte hij op verschillende continenten. Nooit had hij de boeken van thuis mee kunnen nemen bijvoorbeeld. Steeds was hij opnieuw begonnen te verzamelen. Maar tenslotte kreeg de inhoud uit al die dozen in opslagruimten overal toch een definitieve plaats. In een middeleeuwse stal, voor dat doel verbouwd, bij zijn huis in Frankrijk. Eindelijk kon hij een bibliotheek inrichten naar eigen genoegen. Maar alleen al die vraag, hoe een bibliotheek ingericht moet worden, riep vele gedachten en bijbehorende associaties op.

Daarmee gaf dit boek aanleiding tot zo veel meer dan alleen een persoonlijke geschiedenis van de omgang met boek — Manguel put dankbaar uit de rijke geschiedenis van het archief en de bibliotheek. Dit boek daarbij ook weer ordenend met hoofdstuktitels die geen bibliothecaris ooit zou gebruiken, maar die tegelijk wel waar zijn.

The library as myth; the library as order; the library as space; the library as power; […]

Bij de omgang met het boek hoort ook weer de vraag welke boeken de moeite dan waard van het bewaren zijn. En waarom. Of welke gevaren ze kunnen hebben. Voor machthebbers, bijvoorbeeld. En het is heel makkelijk een reeks hoogdravende essays aan zulke thema’s te wijden. Maar Manguel deed dit allemaal niet. Manguel behandelde al deze thema’s bijna terloops, waarmee dit boek in de eerste plaats een eminent leesbaar boek werd.

In de tweede plaats komen er bij hem altijd schrijvers langs die de moeite lijken om eens te exploreren. En dat is ook wat een bibliotheek moet doen, natuurlijk. Boeken aanbieden. Bezoekers tonen wat een rijkdom er nog te lezen is, zonder dat aspect nu meteen op te dringen. Want iedereen moet toch eerst zelf ontdekken wat die lezen wil; al leidt dit er helaas toe dat velen vooral lezen wat elkeen al doet.